TY - JOUR ID - 200924 TI - سیر تربیت نفس در حکمت مشرقی سینوی JO - پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی JA - IEJ LA - fa SN - 2251-6972 AU - جبارپور, محمد AU - کلباسی اشتری, حسین AU - پورحسن, قاسم AD - امام حسین علیه السلام AD - دانشگاه علامه طباطبائی (ره) Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 24 IS - 32 SP - 9 EP - 30 KW - ابن‌سینا و حکمت مشرقی KW - انسانشناسی اشراقی KW - تربیت نفس و حکمت مشاء KW - بررسی آثار ابن‌سینا KW - مرور آثار ابن‌سینا DO - N2 - تبیین حقیقت «تربیت» و ارتباط آن با «نفس» از جمله مسائل کلیدی و دغدغه‌های اصلی متفکرین اسلامی است. در این میان بی‌تردید توجه به آرای اصیل و مشرقی ابن‌سینا و نه تبیین و شرح فلسفه مشایی او راهگشای پاسخدهی به این مسئله اساسی است. مطالعه دقیق بستر اجتماعی دوره ابن‌سینا و هم‌چنین تاثیر اندیشه‌های باطنیه و اسماعیلیه در او، به همراه نشانه‌هایی که او در آثارش بر جای گذاشته، فهم فلسفه و معنای تربیت نفس در اندیشه وی را متفاوت خواهد کرد. فلسفه مشرقی ابن‌سینا نظام جدیدی را پیش روی طالبان حقیقت قرار می‌دهد که باعث رهایی انسان مدرن از بحران هویت و معنا می‌شود. رمز و راز پنهان در اندیشه شیخ‌الرئیس بویژه در سه نمط آخر اشارات و منطق المشرقیین و رسائل تمثیلی، انسان حیران و سرگشته را در آغوش معنویت الهی می‌برد. اگر با نگاه دقیقتر و با ملاحظه نکات مطرح شده اندیشه او را بررسی کنیم، دستاورد آن، اینگونه خواهد بود که او شارح و پیرو فلسفه یونانیون نیست. ابن‌سینا نه تابع افلاطون و نه برخلاف تصور رایج تابع ارسطو است. دستاورد بعدی این بررسی، توجه به نکات پنچ‌گانه‌ای است که سیر تربیت نفس در حکمت مشرقی سینوی را رقم می‌زند: انضمامی بودن این حکمت و نه مجرد و عقلانی بودن آن؛ گسترش مصادر فهم از عقلانیت صرف به وحی، الهام و شهود؛ تبدیل «نظریه معرفت» به «رویت، حضور و وصول» در فلسفه مشرقی؛ راهنمایی و حضور «ولی» به عنوان هدایت‌کننده؛ توجه به موضوع و جایگاه فرشته‌شناسی در اندیشه مشرقی ابن‌سینا. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با گردآوری منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. UR - https://iej.ihu.ac.ir/article_200924.html L1 - https://iej.ihu.ac.ir/article_200924_976c6ea7caad826af427058cc9d3abf2.pdf ER -