Anthropology of Hafez and Its Implications in Education

Authors

1 Corresponding author, PhD candidate of philosophy of Islamic education, Shahid Bahonar University of Kerman

2 Full professor of philosophy of education, Shahid Bahonar University of Kerman

3 Full professor of Persian language and literature, Shahid Bahonar University of Kerman

4 Assistant professor of philosophy of education, Shahid Bahonar University of Kerman

Abstract

This research is intended to identify the objectives of the mystical education of Hafez, the Iranian poet and mystic of the nineteenth century, according to his anthropological ideas. Accordingly, Hafez's mystical poems were investigated by analytical and inferential method. The findings indicated that human characteristics and educational objectives of Hafez are compatible with those of the Islamic teachings according to which Hafez has explained his mystical goals. The main focus of his thought includes God, love and human being through mediation of divine Sariah and wisdom. Man can reach to the position of eternal drunkenness through drinking Divine wine. Yet, following passions may misguide him from high position.  By the way, human beings can get closer to Allah than ever before by self-knowledge, self-purification and inner intuition. He gets support from Islam to reach the position of a real religious person. He can observe Allah in all particles of the universe by believing in unity. Accordingly, he would love everything in the world. Ultimately, human beings will achieve the uppermost level of excellence called Jam Jam. In this case, he would become the manifestation of the divine attributes to become Godly.

Keywords


قرآن کریم (1373). ترجمۀ محمدمهدی فولادوند. قم: وزارت فرهنگ و ارشاد.
استعلامی، محمّد (1394). درس حافظ. چ ششم. تهران: نشر سخن.
باقری، خسرو (1389). درامدی بر فلسفة تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران. ج 1. تهران: علمی فرهنگی.
باقری، خسرو (1389). رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفۀ تعلیم و تربیت. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
برومند سعید، جواد (1367). حافظ و جام جم. تهران: پاژنگ.
بهشتی، سعید؛ رهنمائی، سید احمد؛ مصباح، مجتبی؛ محسنی، محمداصف (1394). ظرفیت‌ها و مشکلات روش استنتاجی در فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی. مجموعه مقالات کنگرة بین­المللی علوم انسانی اسلامی. دورة دوم. ش 2: 156 ـ 119.
بهشتی، محمد (1390). آراء دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت 5، فیض­کاشانی. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
جعفری، محمد تقی (1384). عرفان اسلامی. تهران: مؤسسه نشر آثار علامه جعفری.
جمعی از نویسندگان زیر نظر محمّد تقی مصباح یزدی (1390). فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: مدرسه.
جوادی آملی، عبدالله (1379). تفسیر موضوعی قرآن مجید. قم: اسراء.
حاج­سیدجوادی، احمد (1391). دایره­المعارف تشیّع. تهران: انتشارات حکمت.
ختمی لاهوری، ابوالحسن عبدالرحمان (1385). شرح عرفانی غزل‌های حافظ. به تصحیح بهاءالدین خرمشاهی. ج 4-1. چ پنجک. تهران: سارنگ.
خرمشاهی، بهاء­الدین (1393). حافظ­نامه. چ بیست­و­یکم. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
خطیب رهبر، حسین (1391). دیوان خواجه حافظ شیرازی. چ پنجاه­و­چهارم. تهران: نشر صفی علیشاه.
دشتی، محمّد (1392). نهج­البلاغه. چ دوازدهم. قم: انتشارات علویون.
ذوالنور، رحیم (1367). در جستجوی حافظ. تهران: زوّار.
سلمان‌پور، محمدجواد (1392). زبان دعا در صحیفة سجادیه. تهران: دانشگاه علوم و معارف قرآن­کریم.
سلیم، غلامرضا (1386). سیر طریقت تا شکوفایی مولوی و حافظ. تهران: روزنه.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران (1390). شورای عالی انقلاب فرهنگی.
شمشیری، بابک؛ نقیب­زاده، میرعبدالحسین (1384). فرایند تعلیم و تربیت با اقتباس از مبانی عرفان اسلامی. دانشور. س 12. ش 12: 89 ـ 74.
عزیزی، صدیقه (1391). بررسی جلوه‌های تربیتی در اشعار حافظ. پایان­نامة کارشناسی آموزش زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه فرهنگیان قم.
علوی، حمیدرضا (1382). مبانی معرفت­شناسی حافظ. دانشکدة ادبیات دانشگاه اصفهان، ش 34 و 35: 300 ـ 271.
علوی، حمیدرضا (1389). فرهنگ تفصیلی مفاهیم فلسفی و فلسفی ـ تربیتی. کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
فروهر، نصرت­اللّه (1387). کارنامة تصوف. تهران: نشر افکار.
فنایی اشکوری، محمّد (1390). معرفت شهودی در عرفان اسلامی. دو فصلنامۀ پژوهشنامۀ عرفان. س 3. ش 5: 157 ـ 137.
فنائی اشکوری، محمد (1392). نظریة انسان کامل در عرفان اسلامی. معرفت. س 22. ش 193: 30 ـ 15.
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران (1390).
محمّدی ری­شهری، محمّد (1385). منتخب میزان الحکمه. ج 2. قم: سازمان چاپ و نشر.
مطهری، مرتضی (1369). علوم اسلامی. ج 2. تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1390). عرفان حافظ. تهران: صدرا.
معین، محمّد (1387). فرهنگ معین. تهران: سرایش.
میلر، جان.پی (1380). آموزش و پرورش و روح. ترجمة نادر قلی قورچیان. تهران: فراشناختی اندیشه.
یثربی، سیدیحیی (1377). فلسفة عرفان. چ چهارم. قم: تبلیغات اسلامی.
یثربی، سیدیحیی (1379). معرفت‌شناسی عرفا. مجلة ذهن. ش 2: 111 ــ 98.
یثربی، سیدیحیی (1380). عرفان نظری. چ چهارم. قم: بوستان کتاب.