The role and position of educational teachings in the first two verses of Surah Hamad in bringing people to perfection

Document Type : Original Article

Authors

1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Education, Imam Hossein University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor of Theology Department, Payam Noor University, Tehran, Iran.

Abstract

Man is a perfectionist and the role of the Holy Quran in bringing people to perfection is unmatched,because Surah Hamad is a summary of the Holy Quran,this role is very colorful in this Surah, in this article,the method of content and vocabulary analysis, first, the verses of Surah Hamad were examined and these verses were explained using the commentators' point of view, the main goal is to extract the educational teachings of Surah mubarakah Hamad in order to bring people to perfection. some of the educational teachings of the Surah that bring a person to perfection are:the necessity of beginning with God's name; Because if the beginning of a work is not with the name of God,that work will not reach its goal, seeking help from God's mercy,which is with the two words Rahman and Rahim, Praise God Almighty in all situations,because the praiser achievesPraisePraising God in all situations, because by praising God, man reaches the goal of Surah Hamad,which is to guide man, also worshiping God and implementing God's monotheism is another goal,because man reaches his desired perfection due to divine guidance,because only the Creator can can design and present a program that fits the conditions of his creation.

Keywords

Main Subjects


Smiley face

قرآن کریم.
عهدین (کتاب مقدس).
ابن فارس احمد، بی تا، معجم مقاییس اللغه، محقق: عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتب الاعلام اسلامی.
ابن منظور، ابو الفضل، جمال الدین، محمد بن مکرم، 1414 ق، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعۀ و النشر و
التوزیع، دار صادر.
ابن عجیبه، احمد، 1419 ق، البحر المدید فى تفسیر القرآن المجید، قاهره، نشر حسن عباس زکی.
ابن عربى، محمد بن على، 1422 ق، تفسیر ابن عربى (تأویلات عبد الرزاق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، 1411 ق، تفسیر غریب القرآن، بیروت، دار و مکتبۀ الهلال.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، 1408 ق، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد مقدس، آستان
قدس رضوی، بنیاد پژوهش های اسلامی.
ابوعبیده، معمر بن مثنی، 1381 ش، مجاز القرآن، قاهره، مکتبۀ الخانجی.
امینی، ابراهیم، 1386 ش، آشنایی با اسلام، قم، مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
آلوسی، محمود بن عبدالله، 1415 ق، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت، دار الکتب
العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
آملى، حیدر بن على، 1422 ق، تفسیر المحیط الأعظم و البحر الخضم فی تأویل کتاب الله العزیز المحکم، قم ،
نور على نور.
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، 1374 ش، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه بعثه.
بروجردی، حسین بن رضا، 1416 ق، تفسیر الصراط المستقیم، قم، انصاریان.
بغوی، حسین بن مسعود، 1420 ق، تفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
بقلى، روزبهان بن ابى نصر، 2008 م، عرائس البیان فى حقائق القرآن، بیروت، دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد
علی بیضون.
پانى پتى، ثناءالله، 1412 ق، التفسیر المظهرى، کویته پاکستان، مکتبۀ رشدیه.
ثعلبى، احمد بن محمد، 1422 ق، الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
جزایری، نعمت الله بن عبدالله، 1388 ش، عقود المرجان فی تفسیر القرآن، قم، نور وحی.
218
نقش و جایگاه آموزه های تربیتی در دو آیه اول سوره حمد در رساندن انسان به کمال
سال سی و دوم | شماره شصت و دو | بهار 1403
جمعی از نویسندگان گروه علوم تربیتی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، 1388 ش، مجموعه مقالات
تربیتی، قم، موسسه امام خمینی ره.
جمعی از نویسندگان، 1388 ش، تربیت دینی در جامعه اسلامی معاصر، قم، موسسه امام خمینی ره.
جوادی آملی، عبدالله، 1398 ش، مراحل اخلاق در قرآن، قم، اسراء.
1432 ق، تفسیر تسنیم، قم، موسسه إسراء. ،
جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم، 1997 م، الانسان الکامل فی معرفۀ الاواخر و الاوایل، بیروت، دار الکتب العلمیۀ.
حسن بن علی علیه السلام، امام یازدهم، 1409 ق، التفسیر المنسوب إلی الإمام الحسن العسکری علیه السلام ،
قم، مدرسۀ الإمام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف.
حسینى همدانى، محمد، 1404 ق، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران، لطفى.
حقى برسوى، اسماعیل بن مصطفى، بیتا، تفسیر روح البیان، بیروت، دار الفکر.
حویزی، عبد علی بن جمعه، 1415 ق، تفسیر نور الثقلین، قم، اسماعیلیان.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، 1412 ق، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان – سوریه، دار العلم - الدار الشامیۀ.
راوندی، قطب الدین سعید بن هبۀ الله، 1405 ق، فقه القرآن، قم، مکتبۀ آیۀ الله المرعشی النجفی.
رضایى اصفهانى، محمدعلى، 1387 ش، تفسیر قرآن مهر، قم، پژوهشهاى تفسیر و علوم قرآن.
زحیلی، وهبه، 1411 ق، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعۀ و المنهج، دمشق، دار الفکر.
سبزواری، محمد، 1406 ق، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، بیروت، دار التعارف للمطبوعات.
1419 ق، ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن، بیروت، دار التعارف. ،
سمرقندی، نصر بن محمد، 1416 ق، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، بیروت، دار الفکر.
شبر، عبدالله، 1386 ش، اخلاق، مترجم: محمد رضا جباران، قم، انتشارات هجرت.
1410 ق، تفسیر القرآن الکریم، قم، موسسۀ دار الهجرة. ،
شریف الرضی، محمد بن حسین، 1380 ش، المجازات النبویۀ، قم، دار الحدیث.
شعراوی، محمد متولی، 1991 م، تفسیر الشعراوی، بیروت، ادارة الکتب و المکتبات.
شیخ بهایی، محمد بن حسین، بیتا، مفتاح الفلاح یا مفتاح الفلَاح فی عمل الیوم و اللیّلَۀ من الواجبات  و
المستَحبات، بیروت، دار الأضواء.
1398 ق، العروة الوثقی، قم، بصیرتی. ،
شیخ زاده، محمد بن مصطفى، 1419 ق، حاشیه محیى الدین شیخ زاده على تفسیر القاضى البیضاوى، بیروت، دار
الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
صادقى تهرانى، محمد، 1388 ش، ترجمان فرقان: تفسیر مختصر قرآن کریم، قم، شکرانه.
صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم، 1361 ش، تفسیر القرآن الکریم، قم، بیدار.
صدوق، ابن بابویه، محمد بن علی، 1376 ش، الأمالی، تهران، کتابچی.
219
نشریه علمی پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
نشریات علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام)
1378 ق، عیون أخبار الرضا علیه السلام، تهران، نشر جهان. ،
1362 ش، الخصال، قم، جامعه مدرسین. ،
1385 ش / 1966 م، علل الشرائع، قم، کتاب فروشى داورى. ،
1413 ق، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ،
طباطبایی، محمد رضا، 1379 ش، صرف ساده، قم، دار العلم.
طباطبایی، محمدحسین ، 1390 ق، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسۀ الأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن، 1372 ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو.
طبری، محمد بن جریر، 1412 ق، جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر طبری)، بیروت، دار المعرف.
طوسی، محمد بن حسن، بی تا، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
عاملی شیخ حر، محمد بن حسن، 1409 ق، تفصیل وسائل الشیعۀ إلی تحصیل مسائل الشریعۀ، قم، مؤسسۀ آل
البیت علیهم السلام.
عده اى از علماء، 1363 ش، الأصول الستۀ عشر، قم، دار الشبستری للمطبوعات.
علی پور احمد و نیک صفت ابراهیم، 1390 ش، روان شناسی کمال در قرآن ، دوفصلنامه مطالعات اسلام و
. روانشناسی، شماره 8، بهار 1390
عیاشی، محمد بن مسعود، 1380 ق، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعۀ العلمیۀ.
فراهیدی، خلیل بن احمد، 1410 ق، کتاب العین، قم، نشر هجرت.
فضل الله، محمد حسین، 1419 ق، من وحی القرآن، بیروت، دار الملاک.
فیومی، احمد بن محمد مقری، بیتا، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، منشورات دار الرضی.
فیض کاشانی، محمد محسن بن شاه مرتضی، 1406 ق، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علیه السلام.
1415 ق، تفسیر صافی، تهران، مکتبه الصدر. ،
قرشی بنابی، علی اکبر، 1375 ش، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت.
قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، 1368 ش، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد
اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، 1416 ق، ینابیع المودة، قم، دار الاسوه للطباعه و النشر.
کاشانی، فتح الله بن شکرالله، 1363 ش، تفسیر خلاصه منهج الصادقین، تهران، اسلامیه.
1423 ق، زبدة التفاسیر، قم، مؤسسۀ المعارف الإسلامیۀ. ،
، بیتا، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران، کتابفروشى اسلامیه.
کفعمی، ابراهیم بن علی، 1371 ش، المقام الأسنی فی تفسیر الأسماء الحسنی، قم، مؤسسۀ قائم آل محمد علیه
السلام.
کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، 1429 ق، الکافی، قم، دار الحدیث.
220
نقش و جایگاه آموزه های تربیتی در دو آیه اول سوره حمد در رساندن انسان به کمال
سال سی و دوم | شماره شصت و دو | بهار 1403
لیثی واسطی، علی بن محمد، 1376 ش، عیون الحکم و المواعظ، قم، دار الحدیث.
مازندرانی، محمد هادی بن محمد صالح، 1429 ق، شرح فروع کافی، قم، دار الحدیث للطباعۀ و النشر.
مراغى، احمد مصطفى، بیتا، تفسیر المراغى، بیروت، دار الفکر.
مستنبط غروى، مرتضى، 1381 ق، مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن، بیجا، شرکت سهامى چاپ کتاب آذربایجان.
مصطفوی، حسن، 1402 ق، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز الکتاب للترجمۀ و النشر.
مطهری مرتضی، 1383 ش، مجموعه آثار، قم، صدرا.
، بیتا، انسان کامل، تهران، صدرا.
معین محمد، 1386 ش، فرهنگ معین، تهران، نشر زرین.
مقاتل بن سلیمان، 1423 ق، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
مکارم شیرازی، ناصر، 1386 ش، پیام قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیۀ.
موسوى سبزوارى، عبدالاعلى، 1409 ق، مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن، بیجا، دفتر آیت الله العظمى سبزوارى.
نصری، عبدالله، 1367 ش، سیمای انسان کامل از دیدگاه مکاتب، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
نیشابورى، محمود بن ابوالحسن، 1410 ق، وضح البرهان فى مشکلات القرآن، بیروت، دار القلم.
Volume 32, Issue 62 - Serial Number 62
Spring 2024
April 2024
Pages 197-220
  • Receive Date: 08 May 2023
  • Revise Date: 12 August 2023
  • Accept Date: 13 February 2024
  • Publish Date: 20 March 2024