Investigating the Position of Moral Training in the Elementary School Textbooks A Content Analysis Research

Document Type : Original Article

Author

PhD in Curriculum Studies, assistant professor at the Faculty of humanities and Social Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran.

Abstract

This research aims at investigating the position of moral training in the elementary school textbooks. The quantitative content analysis of Shannon entropy is applied to this research. The unit of analysis contains texts, questions, exercises and pictures covering 1247 pages. The statistical population included elementary school textbooks selected as a sample purposively (according to the objectives of the courses) including “Hedyehaye Asemani” and “the Holy Quran”. The components and indicators of moral training were derived from upstream documents and preceding sources, and were reviewed in the textbooks. The content validity was confirmed through CVR (0.90), and the reliability was obtained based on the agreed coefficient as much as 0.87. The results indicated the highest level of attention and importance was devoted to the component of relationship with God, and the lowest level of importance was belonged to the component of relationship with oneself. All in all, it was found out that moral training has not been considered as much as it deserves.

Keywords


اخوی، اصغر (1390)، روش‌های تربیت اخلاقی از دیدگاه اسلام، راه تربیت، 6 (16): 49 ـ 82.
افکاری، فرشته (1393)، نقد و بررسی رویکردهای تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی در کتاب­های درسی بخوانیم، بنویسیم، قرآن، هدیه­های آسمان، تعلیمات اجتماعی و طراحی الگوی برنامه­درسی (رساله دکتری)، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
بحرانی، محمود (1382)، تحلیلمحتوایکتبدورهابتداییازلحاظمفاهیمدینواخلاقی، شورای تحقیقات سازمان آموزش‌وپرورش استان لرستان.
جامخانه، کیوان (1390)، تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی: تحلیل محتوای کتاب­های فارسی بخوانیم (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، کردستان: دانشگاه کردستان.
حسنی، محمد و وجدانی، فاطمه (1396)، تحلیل محتوای کیفی کتاب­های مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی ازمنظر تربیت اخلاقی، تربیت اسلامی، 12(25): 29 ـ 54.
 حسنی، محمد (1395)، بررسی رویکرد تربیت اخلاقی در نظام تربیت رسمی و عمومی دوره ابتدایی، تربیت اسلامی، 11(22): 25 ـ 51.
درامامی، نرگس (1390)، تحلیلمحتوایکتابهایبخوانیم،تعلیماتاجتماعی (مدنی)،هدیه‌هایآسمانیو قرآنپایه‌هایسومتاپنجمابتداییسال1388به‌منظوربررسیبرخیمقوله‌هایتربیتاخلاقی (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، تهران:  دانشگاه علامه طباطبایی.
رضاداد نام، فاطمه (1390)، مبانیوراهکارهایتربیتاخلاقیدرقرآنکریم (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، مشهد: دانشگاه فردوسی.
رفیعی، بهروز (1395)، اصول تربیت اخلاقی ازمنظر اسلام: رویکردی تطبیقی، اخلاق وحیانی، 5 (1): 114 ـ 97.
روزنانی، هاشم (1381)، اسلامی‌کردن برنامه آموزشی و تحصیلی، ترجمۀ سوسن کشاورز،روش‌شناسی علوم انسانی، 9 (32): 87 ـ 110.
شکاری، عباس؛ رحیمی، حمید و غربا، مبینا (1393)، آسیب‌شناسی تربیت اخلاقی ازمنظر برنامه درسی پنهان (مورد پژوهش: دانشگاه کاشان). مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 5 (9): 143ـ124.
شهریاری، محمد و شرفی، محمدرضا (1393)، الگوی تربیت اخلاقی اسلامی با محوریت کرامت نفس، پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 22 (23): 56 ـ 27.
صمدی، معصومه؛ دوایی، مهدی و اقبالیان، طاهره (1391)، مبانی، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی در سیره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 20 (16): 64 ـ 27.
عابدینی بلترک، میمنت و نیلی، محمدرضا (1393)، تحلیل جایگاه سازنده­گرایی به‌عنوان رویکرد نوین یادگیری در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی، پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 11 (13):17 ـ 6.
عابدینی بلترک، میمنت (1389)، تجزیه‌وتحلیل محتوای کتاب­های درسی برمبنای مؤلفه­های آموزش سلامت (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، بابلسر: دانشگاه مازندران.
کریمی، روح‌الله (1394)، بررسی مبانی نظری تربیت اخلاقی در حلقه کندوکاو اخلاقی، پژوهشنامه مبانی تعلیم‌وتربیت، 5 (2): 87 ـ 62.
کهنوجی، مرضیه (1393)، تجلی ابعاد تربیت اخلاقی در رفتار اعضای هیئت‌علمی دانشگاه، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، 8 (6): 89 ـ83.
موحدی پارسا، فاطمه؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ همت‌بناری، علی و شعبانی ورکی، بختیار (1397)، امکان تربیت اخلاقی کودکان تا هفت سال براساس آموزه­های اسلام (آیات و روایات)، تربیت اسلامی، 13 (26). 7 ـ 24.
موسوی‌نیا، فاطمه و صفار حیدری، حجت (1391)، بررسی نقش و جایگاه معلم به‌عنوان برجسته‌ترین الگوی اخلاقی در آموزش ازمنظر اسلام، اخلاق و تاریخ پزشکی، 5 (9): 105 ـ 104.
نجفی، حسن؛ جعفری هرندی، رضا و رهنما، اکبر (1393)، تحلیل محتوای بعد اخلاقی اهداف مصوب در کتاب‌های درسی دورة متوسطه ایران، معرفت اخلاقی، 5 (1): 106 ـ 88
وزارت آموزش‌و‌پرورش (1390)، سندتحولبنیادینآموزش‌وپرورش، تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
وزارت آموزش‌وپرورش(1391)، سندبرنامهدرسیملیجمهوریاسلامیایران،  تهران: دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش.
Volume 28, Issue 48
Fall Quarterly
November 2020
Pages 171-187
  • Receive Date: 02 October 2018
  • Revise Date: 27 February 2019
  • Accept Date: 10 June 2019
  • Publish Date: 22 October 2020