نقد آرای ایمانوئل کانت و ملا احمد نراقی با تأکید بر تربیت اخلاقی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور تهران

2 تهران

3 شاهد

چکیده

هدف این پژوهش، تحلیل و نقد آرای ایمانوئل کانت و ملا احمد نراقی با تأکید بر تربیت اخلاقی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزۀ معرفتی داشته باشد. این پژوهش، بنیادی ـ کاربردی و روش مطالعۀ آن تطبیقی ـ اسنادی است. یافته‌های پژوهش نشان داد کانت و ملا احمد نراقی گرچه به دو منظومه فکری متفاوت (غرب و اسلام) تعلق دارند، هر دو بر قائل بودن انسان به ‌عنوان نقطه مرکزی در تربیت اخلاقی، تأکید بر منشأ ارادی برای اخلاقیات و تأثیر اراده آدمی در انجام کردارهای اخلاقی، پرورش قوه درک و فهم آدمی در مرحله بالای تربیت اخلاقی تأکید دارند که از موارد تشابه مهم این دو دیدگاه است، هم‌چنین در بیان مغایرتهای تربیت اخلاقی در دیدگاه کانت به خرد عملی یا وجدان انسانی (خاستگاه اخلاق)، تکوین منش (هدف تربیت)، روشهای آموزشی دموکراتیک و تأکید بر آزادی شاگرد (روشهای تربیتی)، پرورش جسمانی، تأدیب و فرهنگ (مراحل تربیت اخلاقی)؛ و در دیدگاه نراقی، نفس ناطقه انسانی (خاستگاه اخلاق)، سعادت انسان (هدف تربیت)، تمرین و تکرار، الگوپذیری و محبت‌ورزی (روشهای تربیتی)، تأدیب و تعلیم و تفهیم (مراحل تربیت اخلاقی) را می‌توان اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

s

چکیده [English]

s

  1. احمدآبادی آرانی، نجمه (1391). تبیین آرای تربیتی ملا احمد نراقی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد.
  2. احمدآبادی آرانی، نجمه؛ فرمهینی فراهانی، محسن (1391). انسان‌شناسی از منظر یاسپرس و فاضل نراقی. مجله انسان‌شناسی. س10. ش16: 13 تا 28.
  3. احمدآبادی آرانی، نجمه؛ فرمهینی فراهانی، محسن؛ رهنما، اکبر (1392) تبیین آرای تربیتی ملا احمد نراقی. مجله پژوهش در مسائل تعلیم‌ و تربیت اسلامی. س21. ش18: 93 تا111.
  4. استادی، رضا (1387). شرح احوال و آثار ملا مهدی نراقی و ملا احمد نراقی. قم: انتشارات برگزیده.
  5. بهشتی،سعید؛ نیکویی، روشنک (1388). تحلیل و نقدی بر فلسفه تربیتی کانت با تأکید بر نظریه تربیت اخلاقی وی. مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز. ش 3.
  6. بهشتی، محمد؛ فقیهی، علی نقی؛ ابوجعفری، مهدی (1386). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم ‌و تربیت و مبانی آن. ج چهارم. قم: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه.
  7. جلالوند، طاهره (1391). تربیت اخلاقی از منظر کانت و نسبت آن با ارتقای مهارت‌های اجتماعی و دلالت‌های آن در دوره متوسطه. پایان‌نامۀکارشناسی ارشد. دانشکده علوم‌تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران.
  8. جمالی، محمود (1388). تحلیل و تبیین آرای تربیتی ملا احمد نراقی و مقایسه آن با دیدگاه جان دیویی. مجله معرفت. ش141.
  9. حسنی، محمد (1374). مروری بر زندگی، آثار و آرای تربیت ملا احمد نراقی. مجله تربیت. س11. ش33.
  10. حکیم، حسین (1381). سیر زندگی فقهی ـ فرهنگی ملا احمد نراقی. مجموعه مقاله‌های کنگره فاضلین نراقی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی.
  11. دیرباز، عسکر (1381). سیری در کتاب مثنوی طاقدیس. مجموعه مقاله‌های کنگره فاضلین نراقی. قم: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  12. رهنما، اکبر (1385). مقایسه دیدگاه کانت و خواجه ‌نصیرالدین طوسی در زمینه تربیت اخلاقی. مجله تربیت اسلامی. س1. ش2: 21 تا33.
  13. سجادی، سید مهدی؛ علی‌آبادی، ابوالفضل (1387). تبیین نظریه اخلاقی در فلسفه مدرن (کانت) و پست ‌مدرن (فوکو) و نقد تطبیقی دلالت‌های آن برای تربیت اخلاقی. فصلنامه تعلیم ‌و تربیت. س24. ش1: 137 تا 164.
  14. کانت، ایمانوئل (1374). تعلیم ‌و تربیت (اندیشه‌هایی درباره آموزش‌ و پرورش). ترجمه غلامحسین شکوهی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  15. مؤلفی الامیه. قسم موسوعه (1379). قم: مجمع الفکر الاسلامیه.
  16. نراقی، ملا احمد (1362). مثنوی طاقدیس. ترجمه حسن نراقی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  17. نراقی، ملا احمد (1388). معراج‌السعاده. تهران: انتشارات زهیر.
  18. نقیب زاده، میر عبدالحسین (1374). نگاهی به فلسفه آموزش‌ و پرورش. تهران: انتشارات طهوری.
  19. نقیب زاده، میر عبدالحسین (1367). فلسفه کانت بیداری از خواب دگماتیسم. تهران: انتشارات آگاه.
  20. نقیب زاده، میرعبدالحسین (1388) درآمدی به فلسفه. تهران: انتشارات طهوری.
  21. هنریش، دیتر (1981). تصویر اخلاقی از جهان. ترجمه مجید ابوالقاسم زاده. مجله معرفت. ش101.
  22. Haggerson, Nelsonl. (1991). Philosophical inquiry:ImplicativeCriticism. In: Forms of Curriculum Inquiry SUNY Series in Curriculum Issues and Inquiries. By Short, Edmund C. State University of New York.Press.
  23. Kant,Immanuel. (1961). groundwork of the metaphysic of moral H.J Paton, London,, p.114
  24. Kant,Immanuel. (1996). “Education".Translated by Annetchurton. The University of Michigan
  25. Kantimmanual. (1929). critiqueof pure reason. New York.Hampshire: education 1td