نگاهی اصلاحی به برنامه فلسفه برای کودکان در بستر حکمت متعالیه

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 نویسنده مسئول :دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت

چکیده

در این پژوهش پس از تبیین معنای فلسفه در تربیت به تعیین نسبت حقیقت با ساخت معنا و ارتباط آنها با نسبی‌گرایی پرداخته، و میزان سازگاری و ناسازگاری این برنامه با تعلیم و تربیت اسلامی در بستر فلسفه صدرایی واکاوی می‌شود. طبق نظریه حرکت جوهری ملاصدرا، سیالیت هویت انسان برخلاف نگرش پست‌مدرنی که بستر ظهور برنامه فلسفه برای کودکان است، تغییرات متزلزل معقولیت و تنوع معرفت در حیطه امور قراردادی، بدون التزام به حقیقت قلمداد نمی‌شود، بلکه آن جوشش و کششی ذاتی، برخاسته از معیار وزین عقل و باور ایمانی در راستای کشف و درک حقیقت است و در مسیر استکمال نفس انسان قرار دارد. هدف این مقاله تبیین، تحلیل و تصحیح برنامه فلسفه برای کودکان متناسب با بسترهای فرهنگی جامعه ایرانی با روش توصیفی ـ تحلیلی است. به نظر می‌رسد بهره‌گیری از نظام فلسفه صدرایی در تبیین چگونگی تکوین و به-کارگیری باورهای عقلی و ایمانی در زمینه تربیت بدرستی می‌تواند توان دیدگاه اسلام را در زمینه ایجاد و تقویت نظام آموزشی رسمی و غیر رسمی نشان دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A corrective look at the philosophy program for children in the context of transcendent wisdom

نویسندگان [English]

  • Mohamad ali Abdolahi 1
  • Parasto Mesbahi 2
1 un
2 Corresponding author: PhD student in Philosophy of Education
چکیده [English]

In this study, after explaining the meaning of philosophy in education, the relationship between truth and meaning construction and their relationship with relativism is determined, and the degree of compatibility and incompatibility of this program with Islamic education in the context of Sadra philosophy is investigated. According to Mulla Sadra's theory of substantive motion, the fluidity of human identity, contrary to the postmodern view that underlies the emergence of a philosophy program for children, is not a shaky change of rationality and diversity of knowledge in the realm of contractual affairs. The intellect and faith are in the direction of discovering and understanding the truth and are on the path of perfection of the human soul. The purpose of this article is to explain, analyze and correct the philosophy program for children in accordance with the cultural context of Iranian society by descriptive-analytical method. It seems that using the system of Sadra's philosophy in explaining how to develop and apply rational and faith beliefs in the field of education can properly show the power of the Islamic view in creating and strengthening the formal and informal educational system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy for children
  • Education in Mulla Sadra's view
  • Islamic education
  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه (1379). ترجمه محمد دشتی. قم: نشر مشرقین.
  3. اکبریان، رضا (1386). حکمت متعالیه و تفکر فلسفی معاصر. تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  4. اورستریت، هاری (1353). رشد فکری. ترجمه غلامرضا بهمنیان. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  5. جوادی آملی، عبدالله (1391). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم: انتشارات اسراء.
  6. جوادی آملی، عبدالله (1392). تفسیر انسان به انسان. قم: اسرا.
  7. حکمت، نصرالله (1381). وجود و ماهیت در حکمت متعالیه. تهران: الهام.
  8. دریدا، ژاک (1381). پایان کتاب و آغاز نوشتار. ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، (مجموعه مقالات). لارنس کهون. تهران: انتشارات نی.
  9. سیف، علی اکبر (1380). روانشناسی پرورشی. تهران: ارجمند.
  10. لیپمن، متیو؛ آن مارگارت شارپ (1389). کند و کاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان، (گفتگو با پیشگامان انقلابی نو در تعلیم و تربیت). ج اول. ترجمه سعید ناجی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  11. لیپمن، متیو؛ آن مارگارت شارپ؛ گرت متیوز؛ مان گریگوری؛ رابرت فیشر؛ کلینتون گلدینگ؛ ای‌ویند اولشالت؛ جوانا مورلن؛ کاترین مک کال؛ پاولو لوشین (1390). کند و کاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان (گفتگو با پیشگامان برنامه فلسفه برای کودکان)، ج دوم، ترجمه سعید ناجی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  12. لیپمن، متیو، ناتاشا (1394). گفتگویی برمبنای نظریه ویگوتسکی. ترجمه مهرنوش هدایتی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  13. صدرالدین شیرازی، محمد (1363). مفاتیح الغیب. تصحیح و مقدمه محمد خواجوی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  14. صدرالدین شیرازی، محمد (1366الف). کسر اصنام الجاهلیه، (عرفان و عرفان نمایان). ترجمه محسن بیدارفر. تهران: الزهرا.
  15. صدرالدین شیرازی، محمد (1366ب). شرح اصول کافی. تصحیح محمد خواجوی. ج 1 و 2. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  16. صدرالدین شیرازی، محمد (1366ج). اسرار الآیات. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  17. صدرالدین شیرازی، محمد (1366د). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  18. صدرالدین شیرازی، محمد (1367). شرح اصول کافی. تصحیح محمد خواجوی. ج 2. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  19. صدرالدین شیرازی، محمد (1981). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. ج 1 و 7 و 9. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  20. صدرالدین شیرازی، محمد (1376). شرح رساله المشاعر. به تصحیح جلال الدین آشتیانی. تهران: امیرکبیر.
  21. صدرالدین شیرازی، محمد (1362). المبدأ و المعاد. ترجمه احمد حسینی اردکانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  22. محمدی ری شهری، محمد (بی‌تا). منتخب میزان الحکمه.
  23. Golding,k, Pragmatism,Constructivism & Socratic Objectivity: The pragmatic Epistemic Ame of Philosophy for Childern, Australasi Conference Presentation, Philosophy of Education on Society of Australasia, 2007
  24. Lipman, M. and sharp, A.M. and oscanyan, F.S. philosophical inquiry: instructional Manual to Accompany Harry. Secound Edition.Montelair, N.J.: (IAPC),1980
  25. Lipman, Matthew, Sharp,A.M & oscanyon,F.S, Philosophy in the Classroom Philadelphiya, Temple University Press, 1980.
  26. Lipman, Matthew. Philosophy goes to schools, philadelfia, Tample University Press, 1988
  27. Lipman, Matthew. Tinking in Education, New York, Cambrigde University Press, 2003
  28. Sharp, Ann Margaret , The Other Dimension of Caring Thinking, Critical & Creative Thinking, The Australasion Journal of Philosophy in Education, 2004.