تعلیم و تربیت اخلاقی از دیدگاه ابن سینا و هربارت

نویسندگان

1 آذربایجان غربی

2 دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف پژوهش، مقایسه تطبیقی هدف، محتوا و روش تربیت اخلاقی در فرایند تعلیم و تربیت از دیدگاه ابن سینا و هربارت است. پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤالات بوده است: تفاوتها و شباهتهای اهداف تربیت اخلاقی از دید ابن سینا و هربارت کدام است؟ تفاوتها و شباهتهای محتوای تربیت اخلاقی از دید ابن سینا و هربارت کدام است؟ تفاوتها و شباهتهای روشهای تربیت اخلاقی ابن سینا و هربارت کدام است؟ برای رسیدن به پاسخ پرسشها و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش توصیفی (تحلیلی، اسنادی) استفاده شده است. یافته‌ها نشان داد که هر دو اندیشمند بر هدف اخلاقی آموزش و پرورش تاکید می‌کنند. در عین حال می‌توان گفت هربارت، تربیت اخلاقی مبتنی بر علم روانشناسی و ابن سینا به اخلاق با رویکردی اسلامی معتقد است. در محتوای تربیتی ابن سینا تأکید بر آموزه‌های دینی با مضمونهای اخلاقی است و هربارت بر محتوای مبتنی بر علائق فراگیران تأکید دارد. در روشهای تربیتی ابن سینا تأکید بر روشهای تلقین، بحث و گفتگو است و هربارت بر روش خاص علمی مبتنی بر اصول روانشناختی تأکید دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

S

چکیده [English]

S

  1. آقازاده، احمد (1392). آموزش و پرورش تطبیقی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  2. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1319). ابن سینا و تدبیر منزل. ترجمه محمد نجمی زنجانی. تهران: انتشارات ابن سینا.
  3. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1347). تدبیرمنزل. ترجمه جعفر نقدی. تهران.
  4. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1379). رساله السیاسه. تهران: کتابخانه فارابی.
  5. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1389). قانون در طب. ترجمه عبدالرحمن شرفکندی. ج 1 و 2. تهران: سروش.
  6. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1390). اشارت و تنبیهات. ترجمه حسن ملکشاهی. ج 1 و 2. تهران: سروش.
  7. ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله (1404ق). الفلسفه الاسلامیه. زیر نظر فواد سزگین. آلمان: تاریخ العلوم العربیه والاسلامیه.
  8. اعرافی، علیرضا و دیگران (1391). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن. ج 1. تهران: سمت.
  9. اولیچ، رابرت (1390). مربیان بزرگ تاریخ اندیشه‌های تربیتی. ترجمه علی شریعتمداری. تهران: سمت.
  10. بی‌نا (1395). فلسفه تعلیم و تربیت. ج 1. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
  11. پاک‌سرشت، محمدجعفر (1386). نظریه‌های تربیتی و چالشهای نظریه‌پردازی در آموزش و پرورش ایران. نوآوری-های آموزشی. س 6. ش20: 148 ـ 125.
  12. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (1393). آراء دانشمندان در تعلیم و تربیت و مبانی آن. ج 1. تهران: سمت.
  13. پورنیکبختی، کبری (1391). تبیین و آسیب‌شناسی تربیت دینی و رابطه آن با روانشناسی رشد. نشریه تربیت تبلیغی. س اول. س30. ش 1: 96 ـ 67.
  14. جعفریان‌یسار، حمید (1393). نگاهی به نظام تربیت اسلامی شیخ الرئیس ابن سینا. اولین کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه دینی: 1300 ـ 1284.
  15. حسینی‌زاده، سیدعلی (1384). سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت(ع). قم: انتشارات حوزه و دانشگاه.
  16. خلیلی، سلیمه؛ افشار، لیلا؛ عباسی، محمود (1390). بررسی تعلیم و تربیت اخلاقی از دیدگاه ابن سینا. فصلنامه تاریخ پزشکی. س 3. ش 8: 172 ـ 141.
  17. خوانساری، محمد (1359). مجموعه مقالات و سخنرانیهای هزاره ابن سینا در ایران. تهران: انتشارات کمیسیون ملی یونسکو.
  18. دستغیب، عبدالحسین (1387). نفس مطمئنه. تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی.
  19. رهبرورحیمیان، محمدتقی؛ محمدحسن (1385). اخلاق و تربیت اسلامی. چ 13. قم: سمت.
  20. ریاضی، عبدالمهدی (1392). انگلیسی برای دانشجویان رشته تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: سمت.
  21. زیباکلام، فاطمه؛ احمدی، سمیرا (1387). بررسی دیدگاه ابن سینا در باب تعلیم و تربیت. مجله روانشناسی و علوم تربیتی. س 38. ش 33: 89 ـ 113.
  22. زیباکلام‌مفرد، فاطمه (1380). تعلیم و تربیت در فلسفه ابن سینا و مقایسه آن با فلسفه اثبات‌گرایی و عملگرایی. قم: پگاه حوزه.
  23. سیف، علی‌اکبر (1394). روانشناسی پژوهشی روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
  24. شریعتمداری، علی (1380). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: امیرکبیر.
  25. شعاری‌نژاد، علی اکبر (1391). مبانى روانشناختى تربیت. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  26. شعاری‌نژاد، علی‌اکبر (1395). فلسفه آموزش و پرورش. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  27. شکوهی، غلامحسین (1387). تعلیم و تربیت و مراحل آن. تهران: به نشر.
  28. عطاران، محمد (1375). آراء مربیان بزرگ مسلمان درباره کودک. ج 4. تهران: انتشارات مدرسه.
  29. کاردان، علیمحمد (1381). فلسفه تعلیم و تربیت. ج 1. قم: سمت.
  30. کاردان، علیمحمد (1392). سیر آراء تربیتی در غرب. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
  31. کارل، آلکسیس (1336). راه و رسم زندگی. ترجمه پرویز دبیری. اصفهان: تأییداصفهان.
  32. کانت، ایمانوئل (1374). اندیشه‌هایی درباره آموزش و پرورش. ترجمه غلامحسین شکوهی. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  33. گوتک، جرالدال (1392). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمه محمدجعفر پاک سرشت. تهران: سمت.
  34. ماهروزاده، طیبه (1389). فلسفه تربیتى کانت. تهران: سروش.
  35. مایر، فردریک (1384). تاریخ اندیشه‌های تربیتی. ترجمه علی‌اصغر فیاض. ج 2. تهران: سمت.
  36. مطهری، مرتضی (1370). مجموعه آثار. ج 3. تهران: صدرا.
  37. میرزامحمدی، محمدحسن (1384). فارابی و تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات یسطرون.
  38. میرلوحی، سیدحسین (1371). در جستجوی معیارهایی برای انتخاب محتوا. فصلنامه تعلیم و تربیت. ش 30: 68 ـ 36.
  39. نجاتی، محمدعثمان (1372). قرآن و روانشناسی. ترجمه عباس عرب. مشهد: آستان قدس رضوی.
  40. نجمی‌زنجانی، محمد (1319). ابن سینا و تدبیر منزل. تهران: انتشارات مجمع نشریات ناشر.
  41. نقیب‌زاده، عبدالحسین (1383). نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش. تهران: انتشارات طهوری.
  42. Haynes. F, (1995) A conceptual framework for critical thinking, Http://www.utacedu,Av,
  43. Hwson, A.g. (1982). A history of mathematics education in England. cambridge, uk: Cambridge University press.
  44. Stemhagen, K. (2008). Doin the Math: on meaningful mathematics-ethics connection. The Montana Mathematics Enthusiast,5(1),59-66