هرزه‌نگاری: چالشی فراروی تربیت جنسی از دیدگاه اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تعلیم‌و‌تربیت اسلامی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه

2 دانشجوی دکتری تعلیم‌وتربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی(ره)

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی هرزه‌نگاری به‌عنوان یکی از چالش­های تربیت جنسی در عصر فناوری اطلاعات و راهکارهای اسلام برای مقابله با آن است. برای دستیابی به هدف پژوهش، سه پرسش ذکر شده است: 1 ـ هرزه‌نگاری چیست و چه تأثیری روی افراد می­گذارد؟            2 ـ تربیت جنسی از دیدگاه اسلام چیست؟ 3 ـ دین براساس مضامین اسلامی برای پیشگیری از پدیده هرزه‌نگاری چه راهکارهایی را پیشنهاد می­کند؟ برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. یافته­های پژوهش نشان داد هرزه‌نگاری به‌عنوان نمایش تصویری و یا کلامی رفتارهای جنسی با هدف ارضای خواسته­های جنسی دیگران معرفی شده است. این پدیده، معمولاً به شکل­­های مختلف، ازجمله: عکس، داستان، فایل تصویری و انیمیشن‌های کوتاه در اینترنت وجود دارد و به ارضای غیرطبیعی جنسی جویندگان منجر می­شود. پورنوگرافی، چارچوبی را آماده می­سازد که فرد ازطریق تصاویر، فیلم­ها و داستان­های جنسی به تحریک و ارضای جنسی برسد. وب‌گاه‌های اینترنتی، قدیمی‌ترین و رایج‌ترین شکل دسترسی به هرزه‌نگاری در اینترنت محسوب می­شوند. سه عامل سهولت دسترسی، قیمت و گمنام‌ماندن، اینترنت را به یک نیروی قدرتمند در عرصه تمایلات جنسی تبدیل کرده است. هرزه‌نگاری دارای تأثیرات جسمی و روحی بسیاری است ازجمله: رفتار پرخاشگرانه، تکانش‌گری، خصومت به زنان، بی‌بندوباری، تجاوز جنسی، خشونت جنسی، تنوع‌طلبی، خیانت به همسر، ازبین‌رفتن حرمت جنسی محارم، احساس گناه همیشگی و ارتکاب جرائم جنسی علیه کودکان. در اسلام تربیت جنسی عبارت است از مجموعه اقدام­های تربیتی مربوط به غریزه جنسی، شامل هدایت، کنترل، تعدیل و ضابطه‌مند‌کردن غریزه­ جنسی که برای حفظ سلامت جسمی و روانی، عفت و پاکدامنی، شرافت و کرامت انسان به‌کار گرفته است. براساس یافته­های این پژوهش، روش­های پیشگیری از هرزه‌نگاری مطابق با مضامین اسلامی را می­توان در دو حوزه قرار داد: روش‌هایی که در حوزۀ مفهوم تقوای حضور قرار می‌گیرند و همچنین روش­هایی که در حوزۀ مفهوم تقوای پرهیز واقع می­شوند. راهکارهای مربوط به تقوا، عبارتند از: 1 ـ کنترل حواس، 2 ـ آگاه­سازی،  3 ـ عبرت‌آموزی، 4 ـ حیا و افزایش ایمان،                   5 ـ اعمال عبادی. راهکارهای مربوط به تقوای پرهیز، عبارتند از: 1 ـ غنی‌سازی اوقات فراغت، 2 ـ فراهم‌آوردن زمینه ازدواج، 3 ـ کنترل در دوستی­ها و معاشرت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pornography: A Challenge for Sexual Education from the Viewpoint of Islam

نویسندگان [English]

  • Irandokht Fayyaz 1
  • Maryam Bakhtiyarvand 2
1 Associate professor at the Department of Islamic Education, Faculty of Education and Psychology, Allameh Tabatabaei University
2 PhD candidate of Islamic Education, Allameh Tabatabaei University
چکیده [English]

This research is aimed at investigating pornography as one of the challenges of sexual education in the era of information technology. It is also intended to identify strategies of Islam to deal with this this phenomenon. Three questions are raised to achieve the research goals: 1.What is pornography and how does it affect people? 2. What is sexual education in the Islamic perspective? 3. What are the solutions suggested by the Islamic notions for preventing pornography? A descriptive-analytical method was used in this research for answering these questions. The findings showed that pornography is introduced as a visual or verbal representation of sexual behaviors aimed at satisfying the sexual intentions of others. It is commonly presented in various forms, including photos, stories, video files and short animations on the internet, resulting in abnormal sexual satisfaction of the searchers. Pornography provides a ground through images, movies and stories by which sexual desires of watchers are pleased. Web sites are the earliest and most common form of access to pornography on the internet. Three essential factors including ease of access, low price and anonymity have made internet a common source in the field of sexuality. Pornography brings about many physical and psychological effects including aggressive behavior, impulsiveness, hostility towards women, promiscuity, rape, sexual violence, diversityism, betrayal of the spouse, incestuousness, persistent feeling of guilt and sexual offenses against children. In Islam, sexual education contains a set of educational measures related to sexual instinct, including guidance, control, moderation, and systematization of sexual instinct, which brings about maintenance of  physical and mental health, chastity, virtue, and human dignity. Based on the findings of this research, the methods for preventing pornography in accordance with Islamic concepts can be presented in two areas: the methods that are set for the context of virtue, and methods in the domain of the concept of avoidance. Strategies for virtue include: 1. Controlling the senses, 2. Making aware 3. Eye opening warnings 4. Ashamedness and upsurge of faith and 5. Performing worship. Avoidance strategies include: 1. Enrichment of the leisure time, 2. Paving the way for marriage, 3. Controlling friendships and socializing.
pornography, sexual education

کلیدواژه‌ها [English]

  • pornography
  • sexual education
اسلامی، حسین (1385). صحیفۀ کاملۀ سجادیّه. ترجمه عباس عزیزی. قم: انتشارات صلاة.
باقری، خسرو (1388). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. ج دوم. تهران: مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان.
باقری، خسرو (1391). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان (انتشارات مدرسه).
باقری، خسرو؛ سجادیه، نرگس؛ توسلی، طیبه (1389). رویکردها و روش­های پژوهش در فلسفه تعلیم‌وتربیت. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بن‌شاپ،  البرت (1384). پورنوگرافی در فضای مجازی. علوم سیاسی (سیاحت غرب). ش 26: 41 ـ 45.
پورخاتون، اعظم (1391). آسیب‌شناسی روانی ـ اجتماعی پورنوگرافی در اینترنت. نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی نوپدید. تهران: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
ثابت، حافظ (1379). درآمدی بر تربیت جنسی در نهج‌البلاغه. از سری مقالات برگزیده در همایش تربیت در سیره و کلام امام علی(ع)، کتاب چهارم از کتب تربیت اسلامی.
دویری، مروان ادیب (1389). روان درمانی و مشاوره با مسلمانان. ترجمۀ فرید براتی و افسانه صادقی. تهران: انتشارات رشد.
ربیعی، علی؛ رضانیا، آوات (1391). آسیب‌شناسی اینترنت و بحران اخلاقی در جوامع معاصر. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری. س هفتم. ش 4: 63 ـ 70.
رهنما، اکبر؛ علیین، حمید؛ محمدی، حسین (1386). بررسی و تبیین مبانی، اصول و روش­های تربیت جنسی باتأکیدبر دیدگاه اسلام. دوماهنامه علمی ـ پژوهشی دانشور رفتار دانشگاه شاهد. س 14. دوره جدید. ش 24: 97 ـ 110.
شریعتمداری، علی (1393). تعلیم‌وتربیت اسلامی. چ بیست‌وپنجم. تهران: انتشارات امیرکبیر.
شریفی، احمدحسین (1391). اخلاق و سبک زندگی. قم: دفتر نشر معارف.
صفایی مقدم، مسعود (1388). مبانی تربیت از نگاه امام سجاد(ع). چ دوم. اهواز: نشر رسش.
فاضل‌قانع، حمید (1392). سبک زندگی براساس آموزه­های اسلامی (با رویکرد رسانه­ای). قم: صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، مرکز پژوهش­های اسلامی.
فرمهینی فراهانی، محسن (1385). درآمدی بر تربیت جنسی در متون دینی اسلام. فصلنامه پژوهش‌های تربیت اسلامی. ش 3: 141 ـ 178.
فرمهینی فراهانی، محسن (1383). بررسی محتوای مناسب برای تربیت جنسی در مدارس از دیدگاه والدین، معلمان و دانش­آموزان. پژوهش‌های تربیت اسلامی (ویژه تربیت جنسی). ش 8: 11 ـ 58.
فقیهی، علی‌نقی (1387). تربیت جنسی: مبانی، اصول و روش‌ها ازمنظر قرآن و حدیث. قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث.
لاسر، مارک (1382). هرزه نگاری در اینترنت. سیاحت غرب. ش 9: 24 ـ 34.
مدن، یوسف (1416 ه ق). تربیت جنسی در اسلام. ترجمه بهروز رفیعی (1383). فصلنامه تربیت اسلامی. ش 8: 183 ـ 218.
ملک‌احمدی، حکیمه؛ قاسمی، وحید (1392). زنان و آسیب­شناسی استفاده از محصولات هرزه‌نگاری. فصلنامه علمی­­ ـ ترویجی اخلاق. س سوم. ش 11: 209 ـ 228.
مولایی، محمدمهدی (1389). چگونه اینترنت دنیای هرزه‌نگاری را متحول کرد؟ سپیده دانایی. س 4، ش 36: 33 ـ 34.
میرزاخانی، حسین (1369). مبانی فقهی روانی موسیقی: از شیخ اعظم انصاری و محمدتقی جعفری. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
نجفی علمی، محمود (1389). فناوری اطلاعات و تأثیر آن بر بلوغ زودرس. نشریه­ پیوند. ش 366 ـ 367: 44 ـ 47.
نگهی، مرجان (1391). مقابله با هرزه‌نگاری کودکان: بررسی تطبیقی اسناد بین‌المللی و قوانین کیفری ایران. پژوهشنامه حقوق کیفری. س سوم، ش 2: 135 ـ 159.