بنیان‌ها و روش‌های تربیت انسان مؤدب ازمنظر فلسفه تعلیم‌وتربیت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف از این نوشتار، تبیین بنیان‌ها و روش‌های تربیت انسان مؤدب ازمنظر فلسفه تعلیم‌وتربیت اسلامی است. این تحقیق، از‌لحاظ رویکرد تحقیق درزمره تحقیقات کیفی و قیاسی و ازلحاظ روش، تحلیلی ـ استنباطی و ازلحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و فیش برداری است. خلاصه یافته‌های تحقیق چنین است: تربیت انسان مؤدب شاملِ بنیان‌های انسان‌شناختی (ادب‌شناسی و ادب‌دوستی ذاتی)، روش‌های تربیت انسان مؤدب شاملِ آگاهی‌بخشی نسبت به کردارهای مؤدبانه و غیرمؤدبانه، معرفی الگوی نیکو، معاشرت با انسان‌های مؤدب و پرهیز از معاشرت با انسان‌های بی‌ادب، موعظه حسنه، تمرین و تکرار، مبارزه با هوای نفس، استغفار، تشویق و تنبیه، و درخواست مؤدبانه از خدای متعال است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Principles and Methods of Training Courteous People From the Perspective of the Islamic Educational

نویسنده [English]

  • shirin rashidi
Assistant professor at the Department of the Philosophy of Islamic Education, Allameh Tabatabaei University
چکیده [English]

This research is intended to explain the foundations and methods of training courteous  people from the viewpoint of the philosophy of Islamic Education. This is a qualitative inferential research which follows an analytical inferential method and employs library technique and notetaking for data collection. The findings of the research concisely indicated that the foundations of training courteous people is based on anthropological foundations (intrinsic knowledge and love of courteousness). Courteous human education methods include providing knowledge of courteous and unrespectable deeds, presentation of proper models, association with courteous people and avoidance from unrespectable people, giving pleasant advice,  practice and repetition, fighting with passion, retraction, encouragement and punishment, and asking Almighty God for help politely.

کلیدواژه‌ها [English]

  • training
  • courteous person
  • the philosophy of Islamic education
  • foundations
  • methods
قرآنکریم (1373)، ترجمه آیت­الله مکارم شیرازی، چ دوم، قم: دار القرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى).
الیاس انطون، الیاس (1384)، فرهنگ نوین عربی ـ فارسی، چاپ دوازدهم، ترجمه مصطفی طباطبایی، تهران: اسلامیه.
بهشتی، احمد (1390)، اسلام و تربیت کودکان، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
بهشتی، سعید (1396)، نظریه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی بر مبنای حکمت متعالیه (نظریه حکمت متعالیه تعلیم و تربیت) مفهوم شناسی و روش شناسی، قبسات، دوره 22، شماره 83.
بهشتی، سعید (1386)، آیین خردپروری/ پژوهشی در نظام تربیت عقلانی، بر مبنای سخنان امام علی(ع)،  تهران:  مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
تبریزی، منصوره (1393)، تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 64.
تمیمی آمدی، عبدالواحد (1393)، غررالحکم و دررالکلم، چاپ سوم، ترجمه محمد  رحمتی شهرضا، قم: صبح پیروزی.
جوادی آملی، عبدالله (1391)، تفسیر موضوعی قرآن کریم: سیره پیامبران(ع) در قرآن، ج 6، چاپ هفتم، تنظیم و نگارش: علی اسلامی، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبداله (1391)، ادب قضا در اسلام، چاپ سوم، گردآوری: مصطفی خلیلی، قم: نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله (1389) تفسیر تسنیم، ج 5. چاپ چهارم، محقق: حسن واعظی محمدی، قم: نشر اسراء.
حرّانى، حسن بن على (1392)، تحف العقول، ترجمه محمدباقر کمره­ای، تصحیح: علی اکبر غفاری، چاپ سیزدهم، تهران: نشر آل علی (ع).
داوودی، محمد و حسینی زاده، علی (1389)، سیره تربیتی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران: سمت.
دلشاد تهرانی، مصطفی (1385)، سیری در تربیت اسلامی، چاپ نهم، تهران: دریا.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1395)، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه حسین خداپرست، تهران: کنتاب عقیق: دفتر نشر نوید اسلام.
سید رضی، محمد بن حسین (1388)، نهج البلاغه. ترجمه محمد دشتی، چاپ پنجم، تهران: پیام عدالت.
طباطبایی، محمدحسین (1374)، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏  مدرسین حوزه علمیه قم.
عبدالباقی، محمد فواد (1387)، المعجم المفهرس لاالفاظ القرآن الکریم، چاپ نهم، قم: اسلامی.
فتحعلی، محمود؛ مصباح، مجتبی و یوسفیان، حسن (1390)، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، تهران: مدرسه.
قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، ج 9، چاپ یازدهم، تهران: مرکز فرهنگى درس­هایى از قرآن.
کلینی، محمدبن یعقوب (1392)، ترجمه و شرح اصول کافی، چاپ سیزدهم، ترجمه محمدباقر کمره­ای،  تهران: اسلامیه.
لک علی آبادی، روح اله (1395)، استغفار کلید حل مشکلات، قم: عطش.
محسنی تبریزی، علیرضا و سلیمی، علی (1391)، تحلیل محتوای کیفیِ قیاسی و بهره گیری از آموزه­های اسلامی در علوم اجتماعی، فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، س 18، شماره 72.
مطهری، مرتضی (1396)، مجموعه آثار، تهران: قم: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر(1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
نراقی، احمد (1392)، معراج السعاده، به کوشش و ویرایش عاطفه حمامیان قمی، چاپ هفتم، قم: علویون.