بررسی جایگاه حیات طیبه در سند تحول بنیادین و تبیین راهکارهای تحقق آن در آموزش‌وپرورش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شاهد

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش‌وپرورش دانشگاه شاهد

3 نویسنده مسئول دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم‌وتربیت دانشگاه پیام‌نور تهران

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی جایگاه حیات طیبه در سند تحول بنیادین تعلیم‌وتربیت ایران و تبیین راهکارهای تحقق آن در آموزش‌وپرورش است. سؤالات پژوهش عبارتند از: ۱. جایگاه حیات طیبه به‌عنوان وسیله تحقق هدف‌های تربیتی در مبانی نظری سند تحول بنیادین تعلیم‌وتربیت ایران چیست؟  ۲.راهکارهای تحقق حیات طیبه درآموزش‌وپرورش ایران باتوجه‌به نقش عناصر مختلف نظام آموزشی چیست؟ ۳. اهمیت نقش‌های مختلف عناصر نظام تعلیم‌وتربیت در تحقق حیات طیبه باتوجه‌به نظر متخصصان چیست؟ برای پاسخگویی به سؤالات فوق از روش تحلیل محتوا و اسنادی استفاده شده است. یافته‌های سؤال اول پژوهش بیانگر آن است که فراوانی واژه‌ حیات طیبه و جامعه‌ صالح در فلسفه تربیت جمهوری اسلامی ایران (۲۰۸ مرتبه )، فراوانی واژه حیات طیبه در فلسفه تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران (۷۵ مرتبه) و فراوانی واژه حیات طیبه در رهنامه نظام تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران (۵۱  مرتبه)  است  که دلالت بر اهمیت جایگاه حیات طیبه در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش ایران دارد. در پاسخ به سؤال دوم پژوهش، راهکارهایی نظیر توجه به انتخاب و تربیت معلمان شایسته، ایجاد فضای تعاملی میان مربیان و متربیان، ایجاد هماهنگی بین عوامل مختلف نظام تربیتی برای دستیابی به اهداف و..... در ارتباط با نقش عناصر مختلف نظام تعلیم‌وتربیت در تحقق حیات طیبه ذکر شد. نتایج سؤال سوم پژوهش نیز نشان داد باتوجه‌به نظرات متخصصان؛ معلم، نهاد خانواده، محتوای برنامه‌های درسی، فعالیت‌های پرورشی و مدیران آموزشی به‌ترتیب به‌عنوان عناصر نظام تعلیم‌وتربیت در فراهم‌آوردن تحقق حیات طیبه نقش دارند. باتوجه‌به نتایج حاصله می‌توان اذعان نمود انتخاب حیات طیبه و ایجاد آمادگی در متربیان برای تحقق آن به‌عنوان هدف غایی فعالیت‌های تربیتی، مفهومی جامع است که دستیابی به این هدف غایی و کلی در گرو هماهنگی و نقش‌آفرینی همه نهادهای جامعه و عناصر مختلف نظام تعلیم‌وتربیت است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the status of Tayyeb's life in the document of fundamental change and explaining the ways of its realization in education

نویسندگان [English]

  • mohsen farmahini farahani 1
  • fatemeh hosseiniaee 2
  • najme ahmad abadi arani 3
1 Associate Professor of Department of Educational Sciences, Shahed University
2 Graduated from the Master of Science in History and Philosophy of Education at Shahed University
3 The author of the Ph.D. student of Philosophy of Teacher Training at Payamnoor University of Tehran
چکیده [English]

The main objective of this research is to study the status of Tayyeb's life in the document on the fundamental transformation of Iran's education and explaining the ways of its realization in education and training. The research questions are: 1. What is the status of Tayyeb's life as a means of realizing the educational goals in the theoretical foundations of the document of the fundamental transformation of Iranian education? 2. What are the solutions to the realization of life in the education of Iran due to the role of different elements of the educational system? 3. What is the significance of different roles of the elements of the education system in realizing the life of Tayyeb according to the opinion of experts? Content and document analysis has been used to answer the above questions. Findings of the research indicate that the frequency of the word life of Tayyebeh and the competent society in the philosophy of education of the Islamic Republic of Iran (208 times), the frequency of the word Tayyebeh life in the philosophy of formal education in the Islamic Republic of Iran (75 times) and the frequency of the word Tayyebeh in the system Official education and public education in the Islamic Republic of Iran (51 times), indicating the importance of the status of Tayyeb's life in the document on the fundamental transformation of Iranian education.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hayat Tayyeb
  • Good Society
  • Basic Transition Document
  • Education System
  • Solutions
بازرگان هرندی، عباس (۱۳۸۷)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، تهران: دیدار.
تاج‌الدین، صنم (۱۳۸۵)، حقیقت حیات‌طیبه و قلمرو آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران شمال.
حسینائی، فاطمه (۱۳۹۳)، بررسی جایگاه حیات طیبه در سند تحول بنیادین تعلیم‌وتربیت ایران و تبیین راهکارهای تحقق آن در آموزش‌وپرورش، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد .
حریری، نجلا (۱۳۸۵)، اصول و روش‌های پژوهش کیفی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
چراغی، صدیقه (۱۳۹۰)، بررسی تطبیقی آرای علامه جعفری و آیت‌الله جوادی آملی درخصوص حیات طیبه و جنبه‌های تربیتی آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه الزهرا (س).
دیسناد، فرخنده (۱۳۸۸)، بررسی و تبیین حیات طیبه از دیدگاه قرآن کریم با آرمان‌شهر لیبرالیسم و اهداف تربیتی آنها، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه الزهرا (س).
زارعی، امیرحسین (۱۳۸۹)، بررسی ابعاد فردی و اجتماعی حیات طیبه از دیدگاه اسلام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی.
شیر اسدی، زهرا (۱۳۸۹)، بررسی و تبیین حیات طیبه در نهج‌البلاغه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی.
صادق زاده علی‌رضا و همکاران (۱۳۹۰)، مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم‌وتربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران،  تهران : شورای عالی انقلاب فرهنگی.
قاسمی، معصومه (۱۳۸۸)، حیات طیبه در قرآن و نهج‌البلاغه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده الهیات دانشگاه پیام نور تهران.
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم‌وتربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۰) تهران: وزارت آموزش‌وپرورش
مروجی، مهدی (۱۳۹۱)، حیات طیبه هدف تربیت نهایی برنامه درسی ملی، مجله علمی و تخصصی رشد آموزش قرآن، سال ۱۳۹۱، دوره ۱۰، شماره ۳۸: ۳۷ تا۳۹.
مهدوی هزاوه منصوره؛ ملکی، حسن؛ مهرمحمدی، محمود و عباس‌پور، عباس (۱۳۹۵)، حیات طیبه چشم‌اندازی برای تربیت کودکان: ارائه چارچوب مفهومی برای تبیین ویژگی‌های معلم دوره ابتدایی،  مجله پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، سال ۲۴، شماره ۳۰، ۱۶۷-۱۳۹.