روش‌های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی به کودکان با استفاده از پویانمایی از دیدگاه کارشناسان (مطالعه موردی مجموعه «پهلوانان»)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار،هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع)، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش، فهم دیدگاه کارشناسان در مورد روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است. دلیل اصلی توجه به این امر، استراتژیک بودن ژانر پویانمایی برای کودکان است؛ ژانری که می‌تواند به‌عنوان جزئی از فرآیند رشد کودک و وسیله نهادینه شدن انواع مفاهیم اجتماعی و فرهنگی موردنیاز وی در طول زمان رشد به‌حساب آید. از این رو مفاهیم منتقله و روش‌های نهادینه شدن صحیح مفاهیم، برای استفاده از این ابزار در فرایند رشد کودک، اهمیت خواهد داشت. این پژوهش با استفاده از روش کیفی انجام شده و از طریق مصاحبه عمیق با کارشناسان، اطلاعات و داده ها جمع آوری گردیده است. همچنین، از روش مقایسه دائمی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. به‌منظور همگرایی مصاحبه‌ها و نیز نگاه عملی به موضوع، تأکید در مصاحبه‌ها بر نمونه‌ای ایرانی از تولیدات مرکز صبا با نام «پهلوانان» بود؛ که به داستان‌هایی از زندگی پوریای ولی به‌عنوان یک اسطوره ایرانی می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که : «ساخت مفهوم توسط کودک به‌جای انتقال آن» ، «تقویت بازارهای جانبی (ایجادپیوست فرهنگی) به‌عنوان تحکیم کننده انتقال مفاهیم»، «تولید پویانماییهای صامت(بدون دیالوگ)»، «الگو پروری»،«توجه انتقال مفاهیم بر اساس مقتضای سنی کودک»، «انتقال مفاهیم در حاشیه به‌جای متن پیام»،«استفاده از روش یادگیری پنهان»،« اصالت داستان زیبا و متناسب با مفهوم در نوشتن فیلم‌نامه»، از مهم ترین روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Methods of transmitting cultural and social concepts to children using animation from the perspective of experts (Case study of "Pahlavanan" collection)

نویسنده [English]

  • jalal ghafari
Assistant Professor, Faculty of Imam Hossein University (AS), Tehran, Iran.
چکیده [English]

هدف این پژوهش، فهم دیدگاه کارشناسان در مورد روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است. دلیل اصلی توجه به این امر، استراتژیک بودن ژانر پویانمایی برای کودکان است؛ ژانری که می‌تواند به‌عنوان جزئی از فرآیند رشد کودک و وسیله نهادینه شدن انواع مفاهیم اجتماعی و فرهنگی موردنیاز وی در طول زمان رشد به‌حساب آید. از این رو مفاهیم منتقله و روش‌های نهادینه شدن صحیح مفاهیم، برای استفاده از این ابزار در فرایند رشد کودک، اهمیت خواهد داشت. این پژوهش با استفاده از روش کیفی انجام شده و از طریق مصاحبه عمیق با کارشناسان، اطلاعات و داده ها جمع آوری گردیده است. همچنین، از روش مقایسه دائمی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. به‌منظور همگرایی مصاحبه‌ها و نیز نگاه عملی به موضوع، تأکید در مصاحبه‌ها بر نمونه‌ای ایرانی از تولیدات مرکز صبا با نام «پهلوانان» بود؛ که به داستان‌هایی از زندگی پوریای ولی به‌عنوان یک اسطوره ایرانی می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که : «ساخت مفهوم توسط کودک به‌جای انتقال آن» ، «تقویت بازارهای جانبی (ایجادپیوست فرهنگی) به‌عنوان تحکیم کننده انتقال مفاهیم»، «تولید پویانماییهای صامت(بدون دیالوگ)»، «الگو پروری»،«توجه انتقال مفاهیم بر اساس مقتضای سنی کودک»، «انتقال مفاهیم در حاشیه به‌جای متن پیام»،«استفاده از روش یادگیری پنهان»،« اصالت داستان زیبا و متناسب با مفهوم در نوشتن فیلم‌نامه»، از مهم ترین روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • پویانمایی
  • کودکان
  • مفاهیم فرهنگی و اجتماعی
  • مجموعه پهلوانان

Smiley face

مراجع

اتکینسون، ریتا. ل (1371). زمینه روانشناسی (محمدتقی براهنی، مترجم). تهران: رشد.
برگ، لورا (1385). روانشناسی رشد از لقاح تا کودکی (یحیی سید محمدی، مترجم). تهران: ارسباران. (نشر اثر اصلی 2003)
برگ، لورا (1389). روانشناسی رشد از لقاح تا کودکی (یحیی سید محمدی، مترجم). تهران: ارسباران (نشر اثر اصلی 2007).
پارسا، محمد (1367). روانشناسی رشد کودک و نوجوان. تهران: بعثت.
پارسا، محمد (1372). روانشناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها. تهران: بعثت.
پارسا، محمد (1374). روانشناسی یادگیری بر بنیاد نظریه‌ها. تهران: علمی.
روشه، گی (1370). کنش اجتماعی (هما زنجانی، مترجم). مشهد: دانشگاه فردوسی.
سورین، ورنر؛ تانکارد، جیمز (1381). نظریه‌های ارتباطات (علیرضا دهقان، مترجم). تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران (نشر اثر اصلی 1992).
شعاری نژاد، علی اکبر (1364). فرهنگ علوم رفتاری. تهران: امیرکبیر.
شعاری نژاد، علی‌اکبر (1385). روانشناسی رشد. تهران: اطلاعات
کدیور، پروین (1385). روان‌شناسی تربیتی. تهران: سمت.
لیندولف، تامس آر؛ تیلور، برایان سی (1388). روش‌های تحقیق کیفی در ارتباطات (عبدالله گیویان، مترجم) تهران: همشهری.
لنسکی، گرهارد؛ لنسکی، جین (1369). سیر جوامع بشری (ناصر موفقیان، مترجم). تهران: آموزش انقلاب.
منصور، محمود (1378). روانشناسی ژنتیک. تهران: سمت.
منصور، محمود (1392). روانشناسی ژنتیک: تحول روانی از تولد تا پیری. تهران: سمت.
مهدیزاده، سید محمد (1391). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه انتقادی. تهران: همشهری.
فلیک، اووه (1391) «درآمدی بر تحقیق کیفی»، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی
مصباح، علی (1374). روانشناسی رشد با نگرش بر منابع اسلامی. تهران: سمت.
شعاری نژاد، علی‌اکبر (1385). روانشناسی رشد. تهران: اطلاعات.
منصور، محمود (1378). روانشناسی ژنتیک. تهران: سمت.
خیر اندیش، علی؛ عبدلی، بهروز؛ نمازی زاده، مهدی (1388). تاثیر تداخل زمینه ای در شرایط یادگیری پنهان و آشکار در مهارت ردیابی. فصلنامه المپیک، 47، 56-64.
عبدلی، بهروز (1384). مقایسه تأثیر یادگیری پنهان و آشکار بر زمان واکنش زنجیره‌ای. رساله دکتری، دانشگاه تهران.
هرگنان، بی آر؛ اُلسون، میتواچ (1374). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری (علی‌اکبر سیف، مترجم). تهران: دانا.
Baran, S. & Davis, D (2000). Mass Communication Theory. Wadsworth publications.
Shea, Wulf, Whitacre & Park (2001). “Surfing the implicit wave”, the quarterly journal of expriental psychology. London: sage.
Wood, N. (2000). Communication Theories in Action. OH: Wadsworth publications.
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
دوره 31، شماره 58
فصلنامه بهار
خرداد 1402
صفحه 211-240

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 تیر 1400
  • تاریخ بازنگری: 06 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 09 خرداد 1402
  • تاریخ انتشار: 01 خرداد 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار