بررسی تاثیر عمل به باورهای مذهبی بر تاب آوری و سرسختی روانشناختی در بین طلاب علوم دینی

نویسندگان

دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی عمل به باورهای مذهبی بر تاب آوری و سرسختی روانشناختی در بین دانشجویان و طلاب حوزه علمیه بود. در این تحقیق علی- مقایسه ای،100 دانشجوی پسردانشگاه پیام نور و 100 طلبه مشغول به تحصل در شهرستان شیراز به روش دردسترس انتخاب گردیدند. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که عمل به باورهای مذهبی به طور مثبت و معنادار می تواند تاب آوری وسرسختی روانشناختی را پیش بینی نمایند همچنین نتایج دیگر تحقیق نشان داد که شرکت کنندگان طلبه به طور معنا داری در کلیه متغیرهای تحقیق شامل عمل به باورهای، سرسختی روانشناختی، تاب آوری نمراتی بالاتر از گروه دانشجویان بدست آوردند. از اینرو عمل به باورهای مذهبی می تواند سرسختی روانشناختی و میزان تاب آوری فرد را به طور مثبت پیش بینی نماید.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. نهج البلاغه (1381). ترجمه علی اصغر فقیهی. قم: انتشارات مشرقین.
  2. آذربایجانی، مسعود؛ موسوی اصل، سید مهدی (1385). درآمدی بر روانشناسی دین. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. انتشارات سمت.
  3. آقاجانی، محمد جواد؛ تیز دست، طاهر؛ قربانی؛ مریم، باج‌ور، میثم (1392). ارتباط سرسختی روانشناختی با فرسودگی شغلی پرستاران. پرستاری و مامایی جامع نگر. س .3، ش 70: 1 تا 7.
  4. احسانی، محمد (1388). تربیت دینی در خانواده. قم: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  5. بخشی پور رودسری، عباس؛ پیروی، حمید؛ عابدیان، احمد (1384). بررسی رابطه میان رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان در دانشجویان. اصول بهداشت روانی. 7(27/28): 145تا152.
  6. برقی، زیبا؛ علی پور، احمد (1388). بررسی رابطه سلامت روان با باورهای مذهبی، منبع کنترل و خوش‌بینی استادان دانشگاه. معرفت در دانشگاه اسلامی. س13. ش3: 170تا 148.
  7. پناهی، علی احمد (1387). نقش نماز در آرامش روان. فصلنامه روان شناسی و دین. ش1: 21.
  8. جعفری، عیسی؛ سهرابی، فرامرز؛ جمهری، فرهاد (1388). رابطه بین نوع شخصیت، هسته کنترل و سرسختی در مبتلایان به سرطان. فصلنامه روانشناسی بالینی. س1. ش1: 57 تا66.
  9. جمشیدی سولکلو، بهنام؛ عرب مقدم، نرگس؛ درخواه، فریده (1393). رابطه دینداری و تاب‌آوری در دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان شهر شیراز. فصلنامه اندیشه نوین دینی. دوره 10. ش1: 161تا 142.
  10. حمید، نجمه؛ کیخسروانی، مولود؛ بابامیری، محمد؛ دهقانی، مصطفی (1391). بررسی رابطه سلامت روان و هوش معنوی با تاب‌آوری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. فصلنامه جنتاشاپیر. دوره سوم. ش 2: 232 تا 238.
  11. خزائی، حبیب‌الله؛ رضایی، منصور؛ قدمی، محمد رسول؛ طهماسیان، مسعود؛ قاسمی مبرا، اعظم؛ شیری، الهام (1389). رابطه بین سطوح ارزشهای مذهبی و میزان اضطراب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال تحصیلی 85 ـ1384. فصلنامه علوم پزشکی کرمانشاه. دوره 14. ش1: 72 تا66.
  12. داوودی، محمد (1385). نقش معلم در تربیت دینی. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
  13. دبیری نژاد، مرجان (1387). رابطه اعتقادات دینی با میزان اضطراب، افسردگی، پرخاشگری در دانش آموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه شهرستان امیدیه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
  14. دهقانی، یوسف؛ دهقانی، مصطفی؛ بحرینی، مسعود (1392). بررسی رابطه معنویت، سرسختی و کیفیت زندگی در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی. اولین کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه دینی.
  15. راغب، اصفهانی (1392ق). مهجم المفردات الفاظ القرآن. تحقیق: ندیم مرعشی. تهران: مکتبه الرضویه.
  16. رسولی، رؤیا؛ سلطانیگرد فرامرز، سمیه (1391). مقایسه و بررسی رابطه جهت‌گیری دینی و عمل به باورهای دینی با سازگاری زناشویی در طلاب و دانشجویان. فصلنامه خانواده پژوهی. س 8. ش 32: 439 تا 427.
  17. سجادی، مهدی (1383). تقریرات درس تعلیم و تربیت اسلامی. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکده علوم انسانی.
  18. شاه نظری، مهدی (1385). رابطه بین ویژگیهای شخصیتی (روان رنجور خویی، برونگرایی، گشودگی به تجربه، توافق گرایی، وجدان گرایی) با عمل به باورهای دینی در دانشجویان مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های دولتی تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. روان شناسی عمومی. دانشگاه علامه طباطبایی(ره).
  19. شفیع آبادی، عبدالله ،غلامرضا، ناصری (1388). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی .تهران: انتشارات جیحون.
  20. صادقی. محمدرضا؛ باقرزاده لداری، رحیم؛ حق شناس، محمدرضا (1389). وضعیت نگرش دینی و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازنداران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازنداران.20(75):71 تا 75.
  21. صحراییان، علی؛ غلامی، عبدالله؛ امیدورار، بنفشه (1390). رابطه نگرش دینی و شادکامی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی گناباد. دوره 17.ش1. 74تا69.
  22. صیدی، محمد سجاد؛ باقریان، فاطمه (1390). پیش بینی سرسختی خانواده توسط فراغت و انجام فرائض دینی در منزل با واسطه‌گری کیفیت ارتباط در خانواده. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده. س اول. ش2. 242تا226.
  23. کریمی، یوسف (1385). روانشناسی اجتماعی. تهران: انتشارات ارسباران.
  24. کیامرثی، آذر؛ نجاریان، بهمن؛ هنرمند، مهناز (1377). ساخت و اعتباریابی مقیاس برای سنجش سرسختی روانشناختی. مجله علوم تربیتی و روانشناسی شهید چمران اهواز. س دوم. ش3: 271 تا 285.
  25. گلزاری، محمد(1379). ساخت مقیاس سنجش ویژگیهای افراد دینی و رابطه این خصوصیات با بهداشت روانی آنها. رساله دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی (ره).
  26. گلزاری، محمود (1380). مقیاس عمل به باورهای دینی (معبد). مقاله ارائه شده در اولین همایش بین‌المللی نقش دین در بهداشت روان. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی ایران. 43تا32.
  27. لارنس، ای (1386). روانشناسی شخصیت، نظریه و تحقیق. ترجمه محمد جعفر جوادی و پروین کدیور. تهران: انتشارات تهران.
  28. مداحی، حجت؛ جواهری، محمدحسین (1388). مقایسه سلامت عمومی حافظان قرآن و غیر حافظان. فصلنامه روان شناسی و دین. س دوم. ش1(پیاپی5): 109تا112.
  29. موسوی اصل، سید مهدی (1387). نقش رفتارهای دینی در بهداشت روانی. فصلنامه روان شناسی و دین. ش1: 87.
  30. یاسمی نژاد، پریسا؛ گل محمدیان، محسن؛ فعلی، بهنام (1391). بررسی رابطه جهت گیری دینی و سرسختی روانشناختی در دانشجویان. فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی. س نوزدهم، دوره جدید، ش12: 137تا119.
  31. Besharat, M (2007).Validity and Reliability of Resilience Scale, Reports for Tehran University. 16.
  32. Bonanno, G. A. (2004). Loss.Trauma, and human resilience. Americanpsychologist, 59, 20-28.
  33. Bonanno, G.A. (2005). Loss, Trauma, and Human Resilience. Have We Underestimated the Human Capacity to Thrive After Extremely Aversive Events?American Psychologist,59 (1), 20-28.
  34. Carle A. C &chassion L,(2004). Resilience in a community sample of children: its prevalence and relation internalizing symptomatology and positive affect, Journal of applied development psychology; 25: 577-596.
  35. Connor KM, Davidson JR(2003).. Development of a new resilience scale:the Connor-DavidsonResilience Scale(CD-RISC). Depress Anxiety;18:76-82.
  36. Damirchi, Esmaeil Sadri; Yazdizadeh, Pourya; Sabayan, Behnoush (2012).A Study of the Relationship between Resiliency, Religious Belief and Post Menstruation Symptoms among Single College Students. Vol. 1 Issue 4, p18-26. 9p.
  37. Desrosiers .A, & Miller.I. (2007). Relational spirituality and depression in adolescent girl Clinical Psychology.63 (10), 1021-1037.
  38. Dillon, M. (2001).Pierre, Bourdieu, Religion and cultural production. Cultural Studies;١(٤); ٤١١-٤٢٩.
  39. Faigin.C. A. ;Pargament.K. I,(2011). Strengthened by the spirit: Religion, spirituality and resilience through adulthood and aging, Resilience in aging: Concepts, research and outcome,New York: Springer,2011:163-180.
  40. Galen, L. W. (2012). Does religious belief promote prosociality? A critical examination. Psychological Bulletin, 138, 876-906.
  41. Garmezy, N. and Masten, A.(1991).The protective role of competence indicators in children at risk. Perspectives on Stress and Coping, 1991:21: 151-174.
  42. Gorsuch, R, L. (1988).psychology of religion. Annual review of psychology.39,201-221.
  43. HosseiniGhomi, T., SalimiBajestani, H. (2011). The relationship between religious orientation and resiliency inmothers who have ill children, Psychology and religion journal, 15: 69-82.
  44. Karami, M. (2011). The investigation of the correlation between religious orientation, personality dimensions,self-efficacy and stress-related coping strategies in nurse practitioner students, Iran Journal of Nurse Research,22: 53.
  45. Kirkpatrich, Lee.A. (2005). Attachment, Evolution and the psychology of Religion New York, oxford university press.
  46. Kobasa SC, Maddi SR (1982). Kahn S. Hardiness and health: a prospective study. J PersSoc Psychol. Jan.42(1).pp:168- 77.
  47. Koeing, K.G. & McCullough& Larson, D.B. (2001).Handbook of Religious and health, New York.Oxford university press.
  48. Koinng,H.Gochoen,J,Balazer.D,G,Kudeler,H,S,Krishman.K.R,&Slibert,T,E,(1995).Religious and coping and cognitive symptoms of depression in elderly medical patients ,journal of psychosomatic,36(4),369-375
  49. Korhonen, M. (2007). Resilience: overcoming challenges and moving on positively. (N. Keeninak, Trans). Ottawa: National Aboriginal Health Organization.
  50. Lambert, N. M., &Dollahite, D.C.(2010). Development of the Faith Activities in the Home Scale (FAITHS).Journal of Family Issues.31, 1442-1464.
  51. McCullough, Michael E.; Friedman, Howard S.; Enders, Craig K.; Martin, Leslie R(2009). Does devoutness delay death? Psychological investment in religion and its association with longevity in the Termansample.Journal of Personality and Social Psychology.Vol 97(5), Nov 2009, 866-882.
  52. Perston, J.L., Ritter, R.S.(2013). Different Effects of Religion and God on Prosociality With the Ingroup and Outgroup. Personality and Social Psychology Bulletin.39(11) 1471– 1483.
  53. RabieyKhojin, Z.,Farrokhi, N.A., Zabihi, R.(2014).The prediction of Resiliency based on religious orientation and coping strategies for stressful situations in 3rd grade-students studying in high school.Life Sci., Vol 3 (Special issue II) 2014: 559-565.
  54. Reutter, K.K.,Bigatti,S.M.(2014). Religiosity and Spirituality as Resiliency Resources: Moderation, Mediation, or Moderated Mediation?. Journal for the Scientific Study of Religion (2014) 53(1):56–72.
  55. Seligman, M. E. P. &Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55, 5-14.
  56. Spilka, Bernard.et.all. (2003).The psychology of Religion: An Empirical Approach. New York: Guilford press.
  57. Walsh, F. (2006).Strengthening family resilience. New York: Guilford Press.
  58. Wilcox,c.(1997).personality and religion among a level religious studies Students International Journal of Children's Spirituality, Volume ,Issue 2 February 1997 , pages 48 – 56.
  59. Woodard C.(2004).Hardiness and the Concept of Courage.Consulting Psychology Journal: Practice and Research. 56(3).pp: 173–185.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 خرداد 1394
  • تاریخ بازنگری:
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397
  • تاریخ انتشار: 01 آذر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار