تبیین نقش و جایگاه اصل تربیتی " گذر از ظاهربه باطن" در سبک زندگی اسلامی وتأثیر آن برشکل گیری تمدن نوین اسلامی.

نویسندگان

دانشگاه شاهد

چکیده

هدف پژوهش، جستجو دربارۀ یک اصل تربیتی قرآنی تحت عنوان "گذر از ظاهر به باطن" است، که در سه محور چیستی این اصل، نقش و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی و تأثیرش بر شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی تکمیل می‌شود. در این پژوهش، که از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده، یافته‌ها حاکی است که اولا، این اصل، تربیتی و قرآنی است که با توجه به آموزه‌های قرآنی مبنی بر ظاهر و باطن داشتن عالم، روشهایی از جمله روش تجربی، عقلانی و شهودی برای دستیابی به باطن راهگشاست. ثانیا در سه حوزه آموزش و پرورش، خانواده و رسانه، که از عناصر مهم سبک زندگی است به ترتیب، توجه به آموزش معنا گرا در عین توجه به آموزش واقعگرا با ابزار و روشهای متناسب برای عبور از واقع به معنا، تربیت عقلانی و بصیرت آفرین، تولید برنامه-های عمق‌دار و تعقلی به جای برنامه‌های مروج نیازهای سطحی و ظاهری در رسانه استنتاج می-شود. ثالثاً در شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی انتخاب این اصل به عنوان اصل معرفت‌شناختی استعلایی، که به حقیقت عالم رهنمون می‌شود در مقابل معرفتهای برخاسته از اومانیسم و ماده-گرایی دنیای غرب، که باعث توقف انسان در سطح پدیده‌ها می‌گردد، ضرورت می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم. ترجمه مهدی الهی قمشه ای.
  2. ابن عربی، محیی الدین (1390). فصوص الحکم. ترجمه محمد خواجوی. تهران: انتشارات مولی.
  3. باقری، خسرو (1390). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: انتشارات مدرسه.
  4. پورحسن، قاسم (1390). دین و رسانه. نشریه رسانه و فرهنگ. ش1: 63 تا 84.
  5. جوادی آملی، عبدالله (1391). مفاتیح الحیاه. قم: انتشارات اسراء.
  6. داوودی، محمد (1390). نقش معلم در تربیت دینی. قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  7. راسل، برتراند (1365). تاریخ فلسفه غرب. ترجمه نجف دریابندری. تهران: انتشارات پرواز.
  8. رهنمایی، سیداحمد (1388). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  9. طباطبایی، محمدحسین (1389). روابط اجتماعی در اسلام. ترجمه محمدجواد حجتی کرمانی. قم: نشر بوستان کتاب.
  10. طباطبایی، محمدحسین (1390). تفسیرالمیزان. ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی. قم: انتشارات اسلامی.
  11. طباطبایی، محمدحسین (1387). تعالیم اسلام. قم: انتشارات بوستان کتاب.
  12. طباطبایی، محمدحسین (1391). اصول فلسفه و روش رئالیسم. تهران: انتشارات صدرا.
  13. فنایی اشکوری، محمد (1391). دو ساحت ظاهر و باطن در جهان‌بینی جلال الدین مولوی. نشریه معرفت. ش177 :13 ـ 28.
  14. فرمهینی فراهانی، محسن (1389). پست مدرنیسم و تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات آییژ.
  15. قاسم پور راوندی، محسن؛ مهدوی راد، محمدعلی (1379). ظاهر و باطن در تفسیر عرفانی. نشریه مدرس علوم انسانی. ش 15.
  16. گنجی، محمدحسین (1390). کلیات فلسفه. تهران: انتشارات سمت.
  17. گوتک، جرالدلی (1391). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمه محمد جعفر پاک سرشت. تهران: انتشارات سمت.
  18. محمدی، سیدمحسن؛ خلیفه، حسین؛ فرهادی، مریم (1393). سبک زندگی زمینه‌ساز و زندگی غربی. نشریه مشرق موعود. ش31: 57 تا 86.
  19. مهدوی کنی، محمد سعید (1386). مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی. نشریه تحقیقات فرهنگی ایران. ش 1: 199 تا 230.
  20. آذربایجانی، مسعود؛ موسوی اصل، سید مهدی (1385). درآمدی بر روانشناسی دین. تهران: همت.
  21. انصاریان، حسین (1380). نظام خانواده در اسلام. چ شانزدهم. قم: ام‌ابیها.
  22. Feinberg (1995) “Dewey and Democracy,” pp. 203-204, Also see Jennifer Watchman, Dewey’s Ethical Thought Ithaca, NY: Cornell University Press.
  23. Hilary Putnam and Ruth Anna Putnam,(1993) “ Education for Democracy,” Educational Theory, 43, No. 4 (fall 1993): 364.
  24. Pinar, W .Andothers (1996).“UnderstandingCurriculum.”Peterlang Publishing, Inc.New York.
  25. Robert S. Brumbaugh and Nathaniel M. Lawrence, philosophers on Education: Six Essays on the Foundations of Western Thought(Boston: Houghton Mifflin, 1963) pp. 10-48
  26. Moore, A. Carrier. (2002). Faith dores affect behavior , Religion & ethics ,desert news. Com.
  27. Frankl, V. E. (1975). Meaning Therapy. New York: Weily intc.