این پژوهش با هدف ارائه الگویی مفهومی در حوزه مقابله در مشاوره و روان‌درمانی مبتنی بر ادبیات پژوهش دینی (اسلامی) صورت گرفت. در راستای این هدف در وهله نخست به مطالعه متون غربی در حوزه مقابله دینی پرداخته شد. سپس با مطالعه متون اسلامی یعنی آیات و روایات در موضوع مقابله با تنیدگیها و مشکلات در زندگی، مفاهیم نزدیک به موضوع استخراج، و با استفاده از روش گراندد تئوری به شناسه‌گذاری اقدام شد تا عوامل اصلی مقابله دینی در مشاوره و روان‌درمانی بر اساس ادبیات پژوهش دینی (اسلامی) به دست آید. یافته‌ها بیانگر این است که چگونگی اسناددهی افراد دربارۀ منشأ و حکمت کارها و ماهیت و واقعیت دنیا، تحت تأثیر سازه‌های شناختی و فکری افراد بر چگونگی شکل‌گیری فرایند مقابله دینی و راهبردهای به کارگیری در افراد تأثیر فراوانی دارد که در نتیجه زمینه‌ساز آرامش و یا عدم آرامش هنگام رویارویی با مشکلات و تنشها در زندگی خواهد شد که همین امر لزوم توجه درمانگران را به اهمیت این فرایند می‌رساند. البته در این زمینه توجه به تفاوت در اهمیت و قطعیت چهارچوبهای مذهبی ـ دینی در ذهن و باور مراجعان مختلف در جریان درمان راهگشا است.
آقا یوسفی، علیرضا (1380). نقش عوامل شخصیتی بر راهبردهای مقابله‌ای و تأثیر روش مقابله درمانگری بر عوامل شخصیتی و افسردگی. رساله دکترا. دانشگاه تربیت مدرس. تهران.
استراوس، انسلم؛ کربین، جولیت (1990). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. ترجمه ابراهیم افشار. تهران: نشر نی.
پورقانع، پرند؛ شریف آذر، ابراهیم؛ زائر ثابت، فاطمه؛ خورسندی، میترا (1389). بررسی ارتباط اعتقادات مذهبی و میزان استرس دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی زینب(س) شرق گیلان در سال 87. دوفصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی استان گیلان. ش 20:10-15.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). مفردات. ترجمه حسین خدا پرست (1387). قم: انتشارات نوید اسلام.
شریف رضی، محمد ابن حسین (1379). نهج البلاغه. ترجمه محمد دشتی. قم: نشر منشور.
شمشیری، بابک؛ شیروانی شیری، علی (1390). مفهوم صبر در قرآن و دلالت‌های فلسفی و تربیتی آن. مجله تربیت اسلامی. س 6. ش 13: 79 تا 98.
صلصالی، مهوش؛ فخر موحدی، علی؛ چراغی، محمد علی (1386). تحقیق گراندد تئوری در علوم پزشکی (فلسفه و اصول کاربردی). تهران: انتشارات بشری.
طباطبایی، محمد حسین (1385). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی. تهران: مکتب المرتضویه.
مجلسی، محمد باقر (1403). بحار الانوار. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
مرادی، افسانه؛ بهرامی احسان، هادی (1390). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی، راهبردهای مقابله‌ای و سبک‌های اسنادی بین بیماران وابسته به مواد افیونی و افراد سالم. مجله توانبخشی. س 12. ش 1: 8 تا 18.
نعمت طاووسی، محترم (1391). شخصیت و مقابله. روان شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی. س 9. ش 33: 93 تا 95.
Abu-Raiya, H. Pargament,K.I. (2011). Empirically based psychology of Islam: summary and critique of the literature. Mental Health, Religion & Culture, 14(2):93-115.
Atiken, V. (1996), Behavioral Sciences for Health Professionals, Pub. London.
Austin, J. L & Falconier, M.K. (2012). Spirituality and Common Dyadic Coping: Protective Factors From Psychological Aggression in Latino Immigrant Couples. Journal of Family Issues, 34(3): 343-346.
Carrillat, François A.; Riggle, Robert J.; Locander, William B.; Gebhardt, Gary F.; Lee, James M. (2009). "Cognitive segmentation: modeling the structure and content of customers' thoughts". Psychology and Marketing. 26 (6): 479–506.
Carver, C. S & Connor-Smith, J. (2010). Personality And Coping. Annual review of psychology, 61, 680-696.
Ellison, C. G., & Anderson, K. L. (2001). Religious involvement and domestic violence among U.S. couples. Journal for the Scientific Study of Religion, 40, 269-286.
French,. D. Eisenberg,. N. Vaughan,. J. Purwowq,. U. Suryanti,. T. (2008). Religious involvement and the social competence and adjustment of Indonesian Muslim adolescents. Developmental Psychology. 44(2): 597-611.
Garfield,C.F. Isacco,A. Sahker,E,. (2013). Religion and Spirituality as Important Components of Men's Health and Wellness : An Analytic Review. American Journal of Lifestyle Medicine. 7(1):27-37.
Harvey, I.S, Cook, L,. (2010). Exploring the role of spirituality in self-management practices among older African-American and non-Hispanic White women with chronic conditions. Chronic Illness,. 6 (2): 111-124.
Hefti , R. (2011). Integrating Religion and Spirituality into Mental Health Care, Psychiatry and Psychotherapy. Journal of Religions. 2, 611-627.
Hill, P.C & Pargament, K.I. (2008). Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality: Implications for physical and mental health research. Psychology of Religion and Spirituality, (1): 3-17.
Hood Jr RW, Hill PC, Spilka B. (2009). The psychology of religion: An empirical approach. New York: Guilford Press.
Kausar, R. & R. Munir (2004), "Pakistan Adolescents Coping with Stress: Effect of Loss of a Parent and Gender of Adolescents", Journal of Adolescence, 27(6): 599-610
Koenig, H. G. (2007). Religion, spirituality and psychotic disorders. Revista de Psiquiatria Clinica, 1: 40–48.
Krok, D. (2014). The mediating role of coping in the relationships between religiousness and mental health. Psychiatry and Psychotherapy, 2: 5–13.
Lazarus,R.S,.(1984). On the primacy of cognition. American Psychologist,39(2):124-129.
Maddi, S. R.; Brow, M.; Khoshaba, D. M. & Vaitkus, M. (2006). Relationship of hardiness and religiousness to depression and anger. Consulting psychology, 3, 148-161
Mickley, J. R., Pargament, K. I., Brant, C. R., & Hipp,K. M. (1998). God and the search for meaning among hospice caregivers. The Hospice Journal, 13, 1–17.
Nurasikin, M. S; Khatijah, La; Aini, A; Ramli, M; Aida, Sa; Zainal, Mz & Cg, Ng. (2012). Religiousness,religious coping methods and distress level among psychiatric patients in Malaysia. Journal of Social Psychiatry, 59(4): 332 –38.
Pargament, K. I. (1990). God help me: Toward a theoretical framework of coping for the psychology of religion. Research in the Social Scientific Study of Religion, 2, 195-224.
Pargament, K. I., Koenig, H. G., Tarakeshwar, N. & Hahn, J. (2001). Religious struggle as a predictor of mortality among medically ill elderly patients: A two-year longitudinal study. Archives of Internal Medicine, 161, 1881–1885.
Pargament, K.I., & Abu-Raiya, H. (2007). A decade of research on the psychology of religion and coping: Things we assumed and lessons we learned. Psyke and Logos, 28, 742–766.
Park, CL. Religion and meaning. In: Paloutzian RF, Park CL, editors. Handbook of the psychology of religion and spirituality.New York: Guilford Press; 2013. p. 357–378
Piaget, J. (1980). Adaptation and intelligence: Organic selection and phenocopy. Chicago: University of Chicago Press.
Rippentrop, A. Elizabeth; Altmaier, Elizabeth M.; Chen, Joseph J.; Found, Ernest M. & Keffala, Valerie J. (2005). The relationship between religion/spirituality and physical health, mental health, and pain in a chronic pain population. International Association for the Study of Pain, 116(3): 311-23.
Ross,C.E; Mirowsky, J. (2013). The Sense of Personal Control: Social Structural Causes and Emotional Consequences . Handbook of sociology and mental research, 379-402
Seybold, K.; Hill, P.( 2001). The role of religion and spirituality in mental and physical health. Directions Psychol. Sci, 10, 21–24.
Stewart, W.C,. Adams,P.M,. Stewart,J.A,. Nelson,L.,A. (2013). Review of Clinical Medicine and Religious Practice. J of Religion Health, 52:91–106.
Tamers, L. K.; D. Janicki & V. S. Helgeson (2002), "Sex Differences in Coping Behavior: A Meta-Analytic Review and an Examination of Relative Coping", Personality and Social Psychology Review, 6(1): 2-30.
Tix,A. P., & Frazier, P. A. (1998). The use of religious coping during stressful life events: Main effects, moderation, and mediation. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66: 411–422.
)
