تبیین فرایند به‌کارگیری مدرسان در نظام آموزشی حوزه‌های علمیه قدیم شهر قم، یک مطالعه کیفی

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران.

2 نویسنده مسئول: کارشناس ارشد، تعلیم و تربیت اسلامی، جامعه الزهراء، قم، ایران.

چکیده

تبیین فرایند به‌کارگیری مدرسان در نظام آموزشی حوزه‌های علمیه قدیم شهر قم، هدف این تحقیق بود. بدین منظور با روش تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته به بررسی هدف تحقیق پرداخته شد. جامعه آماری عبارت بود از کلیه مدیران مدارس برادران و مسئولان حوزه علمیه شهر قم که با استفاده از روش نمونه‏گیری هدفمند، انتخاب شدند. نمونه‏گیری هدفمند به شیوه‏ای انجام شد که پس از بررسی نظرات 23 نفر از متخصصان، تحقیق به اشباع نظری رسید. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیل‌ها از روش پایایی بازآزمون (91%) و پایایی بین کدگذران (82%) تأیید گردید. یافته‌های تحقیق در پنج بخش مورد اشاره قرار گرفت. در بخش اول زمینه‌های موجود در حوزه علمیه (شامل: تدریس طریقت دارد نه موضوعیت، آزادی طلاب در انتخاب درس و مدرس، عبادت بودن تعلیم‌وتربیت و سیستم مالی مدارس حوزه)، در بخش دوم برنامه‌ریزی نیروی انسانی (شامل: بررسی برنامه‌های سال تحصیلی آینده، برآورد نیازهای مدرسه، کشف طلاب جوان و مستعد، برنامه‌ریزی حداکثری کلاس‌ها به شکل منعطف)، بخش سوم که نیرو یابی است (شامل: شرح شغل مدرس، تعیین شرایط احراز شغل، شناسایی مدرسان و تعیین فهرست احتمالی متقاضیان)، بخش چهارم که مرحله انتخاب (شامل: پذیرش و مصاحبه، آزمون کتبی و شفاهی، تحقیقات محلی، بررسی سوابق، مصاحبه با مرتبطین فرد، دریافت نوارهای صوتی تدریس، تصمیم‌گیری نهایی، انجام مرحله اختبار) و بخش پنجم که مرحله انتصاب (یک قرارداد شفاهی و موقت) است را در برمی‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Process of Employing Teachers in Qom's Old Seminary System:, A Qualitative Study

نویسندگان [English]

  • Hadi Mosadegh 1
  • Vajihe sadat Hoseyni 2
1 Corresponding Author: Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, University of Qom, Qom, Iran.
2 MA in Islamic Education, Al -Zahra Society, Qom, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to describe the process of employing teachers in the educational system of the former seminaries of Qom. So the purpose of the study investigated by thematic analysis method and structured interviewing tool. The statistical population consisted of all school principals of brothers and teachers of the Qom Seminary who were selected by purposeful sampling. Purposeful sampling was done in a way that after 23 experts' opinions, the research reached theoretical saturation. The face and content validity of the interview questions were confirmed by experts and the reliability of the analyzes was confirmed by test-retest reliability (91%) and inter-coder reliability (82%). The research findings were outlined in five sections. The first part covers the areas of the seminary (including: teaching is wat not subject matter, the freedom of the students to choose the lesson and teachers, education is worship, and the financial system of the schools), the second part of human resource planning (including: program review Upcoming school year, school needs assessment, discovery of young and talented students, flexible maximization of classes), third part of recruiting (including: job description, job analysis, identifying prospective students, and listing potential applicants), The fourth part of the selection phase (including: Admission and Interview, Written and Verbal Examination, Local Investigation, Background Check, Interview with Freelance , Receiving teaching tapes, making final decisions, performing the Ekhtebar phase) and the fifth part, which is the appointment stage (an oral and interim contract).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qom Old Theological Seminary
  • Teachers
  • Students
ابراهیمی، یزدان.(1385). جذب اعضاء هیئت‌علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی ایران و چند دانشگاه معتبر جهان. دفتر مطالعات فرهنگی مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی ایران.
ایران‌نژاد پاریزی، مهدی. (1393). مدیریت در هزاره سوم (چاپ دوم). تهران: نشر مدیران.
بازرگان، عباس.(1390). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری. نشر دیدار.
بیابانگرد، اسماعیل.(1387). روش‌های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. جلد اول، تهران: نشر دوران.
جاودانی، حمید.(1391). گزارش علمی بازکاوی آیین‌نامه استخدامی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، تحقیقی و فناوری. تهران: مؤسسه تحقیق و برنامه‌ریزی آموزش عالی، گروه مطالعات مدیریت آموزش عالی.
جزنی، نسرین.(1391).مدیریت منابع انسانی. تهران: نشر نی.
حاجی کریمی، عباسعلی و رنگریز، حسن.(1389). مدیریت منابع انسانی. تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
دسلر، گری.(1386).مبانی مدیریت منابع انسانی(ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی). دفتر تحقیق‌های فرهنگی، تهران.
رحیمی، صدری.(1377). روند و معیارهای پذیرش اعضاء هیئت‌علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی پس از انقلاب اسلامی. تهران، موسسه تحقیق و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
رسولی، رضا؛ صالحی، علی. (1393). مدیریت منابع انسانی پیشرفته. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
سایت ویکی شیعی.(1395). برگرفته‌شده از آدرس الکترونیکی http://fa.wikishia.net.
سعادت، اسفندیار.(1389). مدیریت منابع انسانی، چاپ چهاردهم. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت). تهران: مرکز تحقیق و توسعه‌ی علوم انسانی.
سید جوادین، سید رضا.(1392). برنامه‌ریزی نیروی انسانی. انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
فراستخواه، مقصود.(1382).آزادی علمی. مجلس و تحقیق. سال دهم شماره 41.
قربانی، محمود؛ مقدم، صابر؛ ماهی جاغرق، احمد. (1391). مدیریت منابع انسانی. مشهد: نشر گل آفتاب.
کریمی، جابر؛ احمدرضا نصر اصفهانی و محمود حاجی احمدی (1384). بررسی و مقایسه نظام آموزشی حوزه و دانشگاه. تحقیق نامه انقلاب اسلامی، شماره 11 و 12. دانشگاه اصفهان.
گراوند،میرزا.(1390). ارزیابی فرایند استخدام هیئت‌علمی در دانشگاه لرستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه خوارزمی.
محمد پور، احمد.(1392). روش تحقیق کیفی ضد روش جلد دوم(چاپ دوم). تهران: انتشارات جامعه شناسان.
مدرس هاشمی، محمود.(1391). نقدی بر روند جذب اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های کشور در سال‌های اخیر. منتشرشده در سایت خبری تعامل در تاریخ؛ 4/8/1391.www.taamolnews.ir
مردانی، محمدرضا؛ حکیم، امین؛ خالقیان، امیر. (1392). آشنایی با عملکرد و فرآیند جذب و تبدیل وضعیت اعضاء هیئت‌علمی. مرکز جذب اعضاء هیئت‌علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
مصدق، هادی.(1395). بررسی فرایند جذب هیئت‌علمی در دانشگاه‌های دولتی وزارت علوم. رساله دکتری، دانشگاه خوارزمی.
 میر سپاسی، ناصر.(1384). مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار. تهران:  نشر میر.
Bibliography
Armstrong, M. (1993). A handbook of personnel management practice. 4th ed. London: Kogan Page.
Creswell, J. and Miller, D. (2000). Determining Validity in Qualitative Inquiry,  Theory into Practice. 39(3).
دوره 30، شماره 54
فصلنامه بهار
اردیبهشت 1401
صفحه 93-119
  • تاریخ دریافت: 31 شهریور 1398
  • تاریخ بازنگری: 28 اردیبهشت 1401
  • تاریخ پذیرش: 12 شهریور 1399
  • تاریخ انتشار: 01 اردیبهشت 1401