بررسی تحلیلی ریشه‌های دافعه‌های روانی – جنسی و احساس همسرگریزی در زوج‌های متقاضی طلاق و ارائه راهکارهای آموزشی و تربیتی در اسلام برای کاهش طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 نویسنده مسئول: استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.

3 دانش آموخته رشته روانشناسی، گروه انسانی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی ریشه‌های دافعه‌های روانی- جنسی و احساس همسرگریزی در زوج‌های متقاضی طلاق و ارائه راهکارهای آموزشی و تربیتی  در اسلام برای کاهش  طلاق شکل گرفت. طرح پژوهش توصیفی و از نوع  همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه زوج‌های متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز شورای حل اختلاف شهر تهران در نیمه دوم سال 1400 بودند که از میان آن‌ها 300 نفر (150 نفر زن و 150 نفر مرد) به شکل در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه رضایت‌مندی زوجیت افروز (1387) بود. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی جهت تحلیل داده‌ها و از تحلیل عامل تأییدی جهت تعیین نقش مؤلفه‌های مرتبط با رضایت‌مندی زوجیت استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، تعامل احساسی- کلامی، رضایت در اوقات فراغت، رضایت زناشویی، رضایت‌مندی در حل مصالح، رفتارهای شخصی و نگرشی، فرزندپروری و رضایت عاطفی تأثیر معناداری در تبیین رضایت‌مندی زوجیت دارند. ازاین‌رو، ارائه آموزش‌ها و مداخلات تربیتی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی جهت ارتقا مهارت‌های زوجین در هنگام مشاوره پیش از ازدواج و جلسات زوج‌درمانی و جلسات حل اختلاف با هدف پیشگیری و کاهش نرخ طلاق لازم است مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Locus of Control in the Relationship between Goal Orientations with Self-Esteem In Basij Students

نویسندگان [English]

  • Gholam Ali Afrooz 1
  • Simin Hosseinian 2
  • Leila Shamkhali 3
1 Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Corresponding author: Professor, Counseling Department, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Al-Zahra University (S), Tehran, Iran.
3 Graduated in Psychology, Department of Humanities, Faculty of Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The main of this study was Analytical study of psychological, behavioral and sexual repulsions of marriage in spouses seeking divorce and present strategies to prevent the frequency of divorce. The research method was descriptive and correlational. The study population included all couples seeking divorce who referred to the centers of Tehran Dispute Resolution Council in the second half of 2021, from them 300 people (150 women and 150 men) were selected as available. The research instrument was Afrooz Marital satisfaction (2008) Questionnaire. To analyze data Descriptive statistics and confirmatory factor analysis was used to determine the role of components related to marital satisfaction. Findings showed that emotional-verbal interaction, leisure satisfaction, marital satisfaction, problem-solving satisfaction, personal and attitudinal behaviors, parenting and emotional satisfaction have a significant effect on explaining marital satisfaction. Therefore, providing Islamic teachings and educational interventions to enhance couples' skills during pre -marriage counseling and couple therapy meetings and dispute resolution meetings are needed to prevent and reduce divorce rate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Satisfaction
  • Psycho-Sexual Repulsion
  • Divorce Decrease Strategies
قران کریم
افروز، غلامعلی (1396). روان‌شناسی خانواده؛ همسران برتــر، چاپ10، تهران: انتشارات سازمان اولیـــا و مربیان.
اجتهادی، مصطفی و واحدی، گلناز (1396). بررسی جامعه‌شناختی پتانسیل خیانت در روابط زناشویی و عوامل مؤثر بر آن، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره هفدهم، شماره 4.
امیری مجد؛ مجتبی، ( 1389 ). رابطه شادکامی و رضایت زناشویی در بین زنان شاغل فرهنگی و خانه‌دار شهر اراک، علوم رفتاری، تابستان، شماره 11 .
بستان،حسین(1398) جامعه­شناسی خانواده .تهران. |پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
بلاغت، رضا؛ ابراهیم‌زاده اسمین، حسین؛ موسوی نژاد، جمال؛ خزاعی، زری و محمودوند، زری (1392). بررسی رابطه شادکامی و رضایت زناشویی در بین خانواده‌های شهرستان زهک، فصلنامه فرهنگی – تربیتی زنان و خانواده، سال 7، شماره 22.
تقوی؛ محمدرضا، اسماعیلی؛ حبیب‌الله، صالح پور؛ حمید، ( 1384 )، بررسی کمی و کیفی رضایت زناشویی معتادان و همسران آن‌ها در مراجعه‌کنندگان به کلینیک درمان و ترک اعتیاد، مجله اصول بهداشت روانی، شماره 27.
رشید پور، مجید و به پژوه احمد(1386)، جوان و تشکیل خانواده، تهران، انجمن اولیا و مربیان.
زمانی، مصطفی(1350)، راه پیروزی بر مشکلات زناشویی، قم، امیر.
حقانی زنجانی، حسین(1389)، حقوق خانواده در اسلام، قم، بی­نا.
حسن­زاده، علی(1387)، جاودانه با عشق ، قم، راه سبز.
حر عاملی، محمد بن حسن(1409ق)، تفصیل وسایل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسه­ی آل­البیت(ع).
جناآبادی؛ حسین، ناستی زایی؛ ناصر، ( 1389 )، رضایت زناشویی والدین کودکان کم‌توان ذهنی، بهداشت، شماره
جنیدی؛ الهام، نورانی سعد الدین؛ شهلا، شاکری؛ محمدتقی، مخبر؛ نغمه (1388). مقایسه رضایت جنسی در زنان بارور و نابارور مراجعه‌کننده به مراکز دولتی شهر مشهد، مجله باروری و ناباروری، شماره 4.
خجسته مهر، رضا و عباس پور، ذبیح اله (1393). شناسایی دلیل طلاق زنان در گروه‌های قومی شهرستان اهواز، نخستین کنگره ملی روانشناسی خانواده، پاییز 1393.
طلایی زاده، فخری و بختیار پور، سعید (1395). رابطه رضایت زناشویی و رضایت جنسی با سلامت روان زوجین، فصلنامه اندیشه و رفتار، دوره 0، شماره 6.
طبرسی، فضل بن حسن(1372)، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو.
طیب، سید عبد­الحسین(1378)، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، اسلام.
قاسمی، بهزاد و شریفی، کبیر (1396). نقش عملکرد جنسی و تجربه شکست عاطفی در گرایش زوجین به روابط فرا زناشویی، رویش در روانشناسی، سال 6، شماره 1.
قائمی، علی(1378)، تشکیل خانواده در اسلام، قم، امیری.
کلینی، محمد بن یعقوب(1407ق)، الکافی، تهران، دار­الکتب الإسلامیة.
مجلسی محمدباقر (1403) بحارالانوار،،جلد 100.قم.دارالکتب الاسلامیه
محقق حلی، جعفر بن حسن(1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیة.
محقق حلی، جعفر بن حسن(1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیة.
مکارم شیرازی، ناصر(1374)، تفسیر نمونه، تهران، دار­الکتب الاسلامیة.
نیک، سکینه، (1375)حقوق زن و شوهر در اسلام، تهران، مرکز نشر طلیعه  چاپ اول
نجفی، محمدحسن(1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی.
نجفى خمینى، محمدجواد،(1398) تفسیر آسان، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول
هراتیان، عباس علی؛ جان بزرگی، مسعود و آگاه هریس، مژگان (1394). رابطه پایبندی مذهبی و تعارض زناشویی و تفاوت آن‌ها در میان زوجین، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، سال دوم، شماره 5.
Brezsnyak, M., & Whisman, M. (2012). Sexual desire and relationship functioning; It’s effect of marital satisfaction and power. Journal of Sex and Marital Therapy, 30(3), 199-217 .
Bravo IM, Lmpkin PW. (2010).The complex case of marital Infidelity: An explanatory model of contributory processes to facilitate psychotherapy . Am J Fam Ther, 38: 421-32.
Finchman, F. May, R. (2017). Infidelity in romantic relationship, Current Opinion in Psychology, 13:70–74
Fincham, F. D., & Beach, S. R. H. (2010). Of memes and marriage: Towards a positive relationship science. Journal of Family Theory and Review, 2, 4–24. doi:10.1111/j.1756–2589.
Gottman, John.(2002). Murray,James. Swanson,Catherine Tyson,Rebeca. Swanson,Kristin.
 
Jiang, H., Wang, L., Zhang, Q., Liu, D.X., Ding, J., Lei, Z., Lu, Q., & Pan, F.( 2020). Family functioning, marital satisfaction and social support in hemodialysis patients and their spouses. Stress Health, 31(2), 166-74.
Kaufman, A. (2014). Personality, partner similarity and couple satisfaction: Do opposites attract or birds of a feather flock together. Retrieved by https://www.prepare-enrich.com, 26 Oct 2014
McMahon, M. Darrin. (2006). Happiness: A History. Atlantic, Inc: Grove Press.
Strouda, C. B., Durbin, C. E., Saigal, S. D., & Knobloch-Fedders, L. M. (2018). Normal and abnormal personality traits are associated with marital satisfaction for both men and women: An actor partner interdependence model analysis.
Journal of Research in Personality, 44, 466-477.
Trudel , G., & Goldfarb, M.R. (2015). Marital and sexual functioning and dysfunctioning, depression and anxiety. Sexologist, 19(3), 137–142.
Young, M., Denny, G., Young, T., & Luquis, R. (2009). Sexual satisfaction among married women. Psychol Rep, 86 (3, 2), 1107-22.
Walsh S.(2013). Everything you always wanted to know about infidelity but were afraid to ask. Hooking Up Smart. Available at http://www.hookingupsmart.com/2013.
Watson, D., Klohnen, E. C., Casillas, A., Simms, E., Haig, J., & Berry, D. S. (2010). Match makers and deal breakers: Analyses of assortative mating in newlywed couples. Journal of Personality, 72, 1029-1068.
دوره 30، شماره 54
فصلنامه بهار
اردیبهشت 1401
صفحه 215-238
  • تاریخ دریافت: 22 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 28 فروردین 1401
  • تاریخ پذیرش: 29 فروردین 1401
  • تاریخ انتشار: 01 اردیبهشت 1401