ویژگی‌های استاد دانشگاه در آموزش عالی ایران مبتنی بر اندیشه‌های مقام معظم رهبری؛ یک مطالعه داده‌بنیاد

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسنده

نویسنده مسئول: استـادیار مدیریت آموزش عـالی، گروه آمـوزشی علوم پایه، دانشکده علوم و فنون فـارابی، تهـران، ایـران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین ویژگی­های استاد دانشگاه در آموزش عالی ایران مبتنی بر اندیشه­های مقام معظم رهبری و با استفاده از روش تحقیق داده­بنیاد شکل گرفته است. جامعه آماری اختصاص به تمامی بیانات مقام معظم رهبری از سال 1368 الی 30/09/1398 دارد. حجم نمونه، 630 جلسه مختلف از بیانات در دوره زمانی مطالعه است که در آن­ها از واژه­های استاد، اساتید یا استادان استفاده شده یا استادان دانشگاه مورد توصیه قرار گرفته­اند. روش گردآوری داده­ها، کتابخانه­ای و ابزار پژوهش، فیش­برداری است. تعداد 1026 خصیصه (داده) برای استادان دانشگاه از 630 جلسه استخراج شد و نتایج کدگذاری­های سه مرحله­ای باز، محوری و انتخابی، به ترتیب منجر به استخراج 89 مفهوم، 28 مؤلفه و 5 بُعد گردید. یافته­های پژوهش نشان می‌دهد استاد دانشگاه در تراز انقلاب اسلامی ایران باید دارای پنج ویژگی «تعهد به خود»، «تعهد به علم»، «تعهد به دانشجو»، «تعهد به دانشگاه» و «تعهد به کشور» باشد. در انتها، «توجه بیشتر استادان به شاگردپروری»، «افزایش دغدغه برای ارتقای دانش علمی و مسئولیت­پذیری»، «تلاش استادان برای فهمیدن دانشجویان و عمل فراتر از تکلیف نسبت به آنان» و «برگزاری کارگاه‌ها و همایش‌های دانشگاهی برای تشریح اندیشه­های رهبری» پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Characteristics of a University Professor in Iran's Higher Education Based on the Thoughts of the Supreme Leader; A Data Base Study

نویسنده [English]

  • Ebrahim Khalili
Assistant Professor, Department of Higher Education Management, Department of Basic Sciences, Farabi Faculty of Science and Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of explaining the characteristics of university professors in Iran's higher education based on the thoughts of the Supreme Leader and using the data-based research method. The statistical community is dedicated to all the statements of the Supreme Leader from 1989 to 2019. The sample size is 630 different sessions of statements during the study period in which the words professor, professors or professors were used or university professors were recommended. The method of data collection is library and the research tool is polling. A number of 1026 characteristics (data) for university professors were extracted from 630 meetings and the results of three-stage open, central and selective coding led to the extraction of 89 concepts, 28 components and 5 dimensions, respectively.The findings of the research show that a university professor at the level of the Islamic Revolution of Iran must have five characteristics: "commitment to himself", "commitment to science", "commitment to students", "commitment to the university" and "commitment to the country". In the end, "more attention of professors to discipleship", "increasing concern for the promotion of scientific knowledge and responsibility", "efforts of professors to understand students and act beyond their duties towards them" and "holding university workshops and conferences to explain ideas" Leadership" is suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Professor
  • University
  • Higher Education of Iran
  • Thoughts of Supreme Leader

مراجع

اسماعیلی، محمودرضا؛ حزنی، سیدعلی؛ موسی­زاده، بهروز و زواره، علی. (1396). ویژگی‌های یک استاد خوب و تأثیر آن بر انگیزه تحصیلی دانشجویان دندانپزشکی. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 9(3)، 18-10.
بنکداری، نسرین؛ مهران، گلنار؛ ماهروزاده، طیبه و هاشمی، سید عباس. (1395). ویژگی‌های استاد شایسته در آموزش عالی ایران: یک مطالعه کیفی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(1). 137-117.
دانایی­فرد، حسن و امامی، سید مجتبی. (1386). استراتژی پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه داده­بنیاد. اندیشه مدیریت راهبردی، 1(2)،
کمالی، یحیی و پورچناری، محمد عبدالله. (1394). بررسی ویژگی‌های استاد خوب از دیدگاه دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان. آموزش و ارزشیابی، 8(30). 140-117.
کیومرثی، فیروز؛ کامکاری، کامبیز و شکرزاده، شهره. (1388). ویژگی‌های مطلوب استادان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر از دیدگاه دانشجویان. نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 4(3). 101-83.
مهرابی، امیرحمزه(1390). معرفی روش­شناسی نظریه داده­بنیاد برای تحقیقات اسلامی، مدیریت فرهنگ اسلامی، 9(23)،
میرزامحمدی، محمدحسن؛ فرمهینی­فراهانی، محسن؛ یوزباشی، علیرضا و زرین، لیلا. (1392). شناسایی و اعتبارسنجی شاخص‌های استاد مطلوب دانشگاه اسلامی-ایرانی. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 3(9)، 584-563.
هرندی­زاده، الهه؛ نعیمی، امیر؛ پزشکی­راد، غلامرضا و نامدار، راضیه. (1389). بررسی خصوصیات استاد خوب از نظر دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس. پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، ش 58، 55-41.
وهابی، احمد. (1393). ویژگی‌های یک استاد خوب دانشگاهی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی سنندج. توسعه آموزش در علوم پزشکی، 7(13)، 90-82.
Al-Tartouri, M. & Jweihan, A. (2006). Comprehensive Quality Management at Higher Education Institutions. Libraries and Information Centres, Ed.1, Dar Al-Maseira/ Amman, Jordan.
Al-Zoubi, Zohair H & Mahasneh, Ahmad M. (2013). The University Professor: The Attributes & Characteristics as Seen by the Hashemite University Students. Asian Social Science, Vol. 9, No. 13, 1-13.
Buller, J. L. (2010). Essential College Professor. Jossey-Bass.
Coded, Joseph. R. (2004). Applying the Seven Principles for Good Practice in Undergraduate Education. Educational Technology Michigan University.
Diab, S. (2006). The University Teacher in light of the 21st century challenges (his expected roles, features and basics). The teacher's conference in the 3rd millennium- Isra' Private University, Amman, Jordan.
Frauhold, W. (2003). The knowledge Culture or the knowledge market? About the university's new ideology. Terminal journal for comparative education, 23(1), 32-44.
Gillespie, M. (2005). Student - teacher Connection: A Place of Possibility. Journal of Advance Nurce, Vol. 52, Iss. 2, pp. 211-219.
Herman L. Russell. (2011). What Makes an Excellent Professor?. The Journal of Effective Teaching, Vol. 11, No.1, 1-5.
Lombarts KM, Heineman MJ, Arah OA. (2010). Good clinical teachers likely to be specialist role models: results from multicenter cross-sectional survey. Plos One, 5(12),
Richardson, A.G. & A. Arundell (2006). Characteristics of the Effective Teacher as Perceived by Pupils and Teachers: A Caribbean Case Study. ERIC Document Reproduction, Service, No. ED 311013.
Roberts, G. Dyer, J. (2004). Characteristics of Effective Agricultural Teachers. Journal of Agricultural Education, Vol. 45, Iss. 4, pp. 23-34.
Suydam, M. (2007). Teaching Effectiveness. Arithmetic Teacher, Vol. 31, Iss. 2, P. 30-35.
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
دوره 30، شماره 56
فصلنامه پاییز
آذر 1401
صفحه 165-215

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 بهمن 1399
  • تاریخ بازنگری: 03 فروردین 1400
  • تاریخ پذیرش: 04 اردیبهشت 1400
  • تاریخ انتشار: 01 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار