واکاوی مولفه های معلم جهادی بر اساس تربیت انتقادی مقاومت محور

انصاری, مریم; رفیعی, نفیسه; نوربخش, سیدعلی

واکاوی مولفه های معلم جهادی بر اساس تربیت انتقادی مقاومت محور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، گروه علوم تربیتی و روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

² استادیارگروه علوم تربیتی و روانشناسی ،دانشگاه پیام نور ،تهران ،ایران

³ کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، اداره آموزش و پرورش شهرستان سامان، شهرکرد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، واکاوی مؤلفه‌های معلم جهادی بر اساس تربیت انتقادی مقاومت محور بود. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی انجام گردید. حوزه مورد مطالعه شامل معلمان ابتدایی جهادی مناطق روستایی شهرستان سامان در سال تحصیلی 1400-1401 بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. حجم نمونه بعد از رسیدن نمونه به اشباع نظری 11 نفر تعیین گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. روایی محتوایی پرسش های مصاحبه توسط اساتید تأیید شد. شیوه تجزیه وتحلیل اطلاعات براساس سلسله مراتب مضامین (king 2004) با استفاده از نرم افزار مکس کیودا ورژن 18 انجام شد. نتایج نشان داد مؤلفه‌های معلم جهادی بر اساس تربیت انتقادی مقاومت محور شاخص هایی چون توجه به بعد معنوی(مقدس دانستن کار)، دیدگاه حرفه‌ای شغل خود، ویژگی‌های اخلاق کاری و ویژگی‌های شخصیتی افراد دارد. شرایط علی مؤلفه‌های معلم جهادی شامل توجه به معنویات در شغل، شرایط کاری مورد نیاز، باور و رسالت فردی معلم ، ویژگی های فردی معلم و شرایط زمینه ای مؤلفه‌های معلم جهادی، شرایط خارج از سیستم آموزش و پرورش، شرایط درون سیستم آموزش و پرورش، شرایط و ویژگی‌های فردی معلم ، تفویض اختیار و امکانات به فرد جهادی ، قدر دانی از فرد جهادی، مقدس دانستن شغل است. شرایط مداخله گر مؤلفه‌های معلم جهادی شامل، شرایط شغل معلمی، عدم قدردانی از فرد جهادی، عدم همکاری بافرد جهادی، محیط و جو نامناسب فعالیت جهادی، مشکلات اقتصادی و کمبود امکانات، عدم شناخت و انگیزه از فعالیت جهادی، وجود مدیران و مسئولین غیر جهادی است. پیامدهدی اجرایی مؤلفه‌های معلم جهادی، پیامدهای خارج از مدرسه، پیامدها برای فرد جهادی، پیامدهای داخل مدرسه، الگوی مناسب برای دانش آموزان است و راهبردهای اجرایی مؤلفه‌های معلم جهادی شامل پرورش روحیه جهادی در معلمان، تشویق و قدردانی معنوی و مادی معلم جهادی، گزینش افراد جهادی در نظام آموزش و پرورش است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22516972.1402.31.61.12.8

عنوان مقاله [English]

The analyze the components of the Jihadi teacher based on resistance-oriented critical education

نویسندگان [English]

maryam ansary ¹
nafise Rafiei ²
seied ali Norbakhsh ³

¹ Department of Educational Science, Assistant of Professor, Payame Noor University, Tehran, Iran

² Department of Educational Science. Assistant of Professor. Payame Noor University. Isfahan . Iran

³ Teacher, Department of Educationa, saman. shahre kord, Iran.

چکیده [English]

The purpose of the current research was to analyze the components of the Jihadi teacher based on resistance-oriented critical education. The qualitative research method was carried out with a phenomenological approach. The study area included Jihadi elementary teachers in the rural areas of Saman city in the academic year of 1400-1401, who were selected through purposive sampling. The sample size was determined after reaching the theoretical saturation of 11 people. The data collection tool was a semi-structured interview. The content validity of the interview questions was confirmed by the professors. The method of data analysis was based on the hierarchy of themes (King 2004) using Maxqda version 18 software. The results showed that the Jihadi teacher component based on resistance-based critical education has indicators such as paying attention to the spiritual dimension (considering work sacred), the professional view of one's job, the characteristics of work ethics, and the personality characteristics of individuals. The causal conditions of the Jihadi teacher's components include attention to spirituality in the job, required working conditions, teacher's personal belief and mission, teacher's individual characteristics and background conditions of the Jihadi teacher's components, Education, conditions and individual characteristics of the teacher, delegating authority and facilities to the jihadi person. The intervening conditions of the components of the jihadist teacher include, the conditions of the teacher's job, , economic problems and lack of facilities, lack of recognition and motivation for jihadist activity, the existence of managers and officials. It is non-jihadi. The implementation message of the Jihadi teacher's components, the consequences outside the school, the consequences for the Jihadi person, the consequences inside the school, is a suitable model for students. And implementation strategies of Jihadi teacher components include cultivating Jihadi spirit in teachers, appreciation, and selection of Jihadi people in the education system.

کلیدواژه‌ها [English]

"Jihadi teacher"
" critical theory of resistance"
"education"

عنوان مقاله [العربیة]

ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی ﻋﻠﻰ أﺳﺎس اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ اﻟﻨﻘﺪﯾﮥ اﻟﻤﺘﻤﺮﮐﺰة ﻋﻠﯽ اﻟﻤﻘﺎوﻣﮥ

چکیده [العربیة]

ﮐﺎن ﻫﺪف اﻟﺒﺤﺚ اﻟﺤﺎﻟﯽ دراﺳﮥ ﻣﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی اﻟﻘﺎﺋﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ اﻟﻨﻘﺪﯾﮥ اﻟﻤﺘﻤﺮﮐﺰة ﻋﻠﯽ اﻟﻤﻘﺎوﻣﮥ. ﺗﻢ ﺗﻨﻔﯿﺬ ﻃﺮﯾﻘﮥ اﻟﺒﺤﺚ اﻟﻨﻮﻋﯽ ﻣﻊ اﻻﺗﺠﺎه اﻟﻈﺎﻫﺮی. ﺷﻤﻠﺖ ﻣﻨﻄﻘﮥ اﻟﺪراﺳﮥ ﻣﻌﻠﻤﯽ اﻟﻤﺮﺣﻠﮥ اﻻﺑﺘﺪاﺋﯿﮥ اﻟﺠﻬﺎدﯾﯿﻦ ﻓﯽ اﻟﻤﻨﺎﻃﻖ اﻟﺮﯾﻔﯽ ﻟﻤﺪﯾﻨﮥ اﻟﺴﺎﻣﺎن ﻟﻠﻌﺎم اﻟﺪراﺳﯽ 1401-1400ﻫـ، و اﻟﺬﯾﻦ ﺗﻢ اﺧﺘﯿﺎرﻫﻢ ﺑﻄﺮﯾﻘﮥ اﻟﻌﯿﻨﮥ اﻟﻘﺼﺪﯾﮥ. ﺗﻢ ﺗﺤﺪﯾﺪ ﺣﺠﻢ اﻟﻌﯿﻨﮥ ﺑﻌﺪ اﻟﻮﺻﻮل إﻟﻰ اﻟﺘﺸﺒﻊ اﻟﻨﻈﺮی و ﻫﻮ 11 ﺷﺨﺼﺎ. ﮐﺎﻧﺖ أداة ﺟﻤﻊ اﻟﺒﯿﺎﻧﺎت ﻋﺒﺎرة ﻋﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﮥ ﺷﺒﻪ ﻣﻨﻈﻤﮥ. ﺗﻢ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺻﺤﮥ ﻣﺤﺘﻮى أﺳﺌﻠﮥ اﻟﻤﻘﺎﺑﻠﮥ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ اﻷﺳﺎﺗﺬة. اﻋﺘﻤﺪت ﻃﺮﯾﻘﮥ ﺗﺠﺰﺋﮥ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺒﯿﺎﻧﺎت ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺴﻠﺴﻞ اﻟﻬﺮﻣﯽ ﻟﻠﻤﻮﺿﻮﻋﺎت )2004,King( ﺑﺎﺳﺘﺨﺪام ﺑﺮﻧﺎﻣﺞ Max Kyuda اﻹﺻﺪار 18. أﻇﻬﺮت اﻟﻨﺘﺎﺋﺞ أن ﻣﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی اﻟﻘﺎﺋﻢ ﻋﻠﻰ اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ اﻟﻨﻘﺪﯾﮥ اﻟﻤﺘﻤﺮﮐﺰة ﻋﻠﯽ اﻟﻤﻘﺎوﻣﮥ ﻟﻬﺎ ﻣﺆﺷﺮات ﻣﺜﻞ: اﻻﻫﺘﻤﺎم ﺑﺎﻟﺒﻌﺪ اﻟﺮوﺣﯽ )اﻋﺘﺒﺎر اﻟﻌﻤﻞ ﻣﻘﺪﺳﺎ(، و اﻟﻨﻈﺮة اﻟﻤﻬﻨﯿﮥ ﻟﻠﻮﻇﯿﻔﮥ، و ﺳﻤﺎت أﺧﻼﻗﯿﺎت اﻟﻌﻤﻞ، و ﺳﻤﺎت اﻟﺸﺨﺼﯿﮥ ﻟﻸﻓﺮاد. ﺗﺸﻤﻞ اﻟﺸﺮوط اﻟﺴﺒﺒﯿﮥ ﻟﻤﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی: اﻻﻫﺘﻤﺎم ﺑﺎﻟﺮوﺣﺎﻧﯿﺎت ﻓﯽ اﻟﻮﻇﯿﻔﮥ، و ﺷﺮوط اﻟﻌﻤﻞ اﻟﻤﺤﺘﺎﺟﮥ، واﻋﺘﻘﺎد اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺸﺨﺼﯽ و رﺳﺎﻟﺘﻪ، و اﻟﺨﺼﺎﺋﺺ اﻟﻔﺮدﯾﮥ ﻟﻠﻤﻌﻠﻢ و ﺗﺸﻤﻞ اﻟﻈﺮوف اﻟﺨﻠﻔﯿﮥ ﻟﻤﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی : اﻟﻈﺮوف اﻟﺨﺎرﺟﮥ ﻋﻦ ﻧﻈﺎم اﻟﺘﻌﻠﯿﻢ و اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ، و اﻟﻈﺮوف اﻟﺪاﺧﻠﮥ ﻓﯽ ﻧﻈﺎم اﻟﺘﻌﻠﯿﻢ و اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ، اﻟﻈﺮوف و اﻟﺨﺼﺎﺋﺺ اﻟﻔﺮدﯾﮥ ﻟﻠﻤﻌﻠﻢ، ﺗﻔﻮﯾﺾ اﻟﺴﻠﻄﮥ و اﻟﺘﺴﻬﯿﻼت ﻟﻠﺸﺨﺺ اﻟﺠﻬﺎدی، و اﻟﺘﻘﺪﯾﺮ ﻣﻦ اﻟﺸﺨﺺ اﻟﺠﻬﺎدی، و اﻋﺘﺒﺎر اﻟﻮﻇﯿﻔﮥ ﻣﻘﺪﺳﮥ. ﺗﺸﻤﻞ اﻟﻈﺮوف اﻟﺘﺪﺧﻠﯿﮥ ﻟﻤﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی: ﻇﺮوف اﻟﻌﻤﻞ اﻟﻤﻌﻠﻤﯽ، ﻋﺪم اﻟﺘﻘﺪﯾﺮ ﻣﻦ اﻟﺸﺨﺺ اﻟﺠﻬﺎدی، ﻋﺪم اﻟﺘﻌﺎون ﻣﻊ اﻟﺸﺨﺺ اﻟﺠﻬﺎدی، اﻟﺒﯿﺌﮥ و اﻟﺠﻮ ﻏﯿﺮ اﻟﻤﻨﺎﺳﺐ ﻟﻠﻨﺸﺎط اﻟﺠﻬﺎدی، اﻟﻤﺸﺎﮐﻞ اﻻﻗﺘﺼﺎدﯾﮥ و ﻧﻘﺺ اﻟﻤﺮاﻓﻖ، ﻋﺪم اﻟﻤﻌﺮﻓﮥ و اﻟﺪاﻓﻊ ﻣﻦ اﻟﻨﺸﺎط اﻟﺠﻬﺎدی، وﺟﻮد ﻣﺪﯾﺮﯾﻦ و ﻣﺴﺆوﻟﯿﻦ اﻟﻼﺟﻬﺎدﯾﯿﻦ. رﺳﺎﺋﻞ اﻟﺘﻨﻔﯿﺬﯾﮥ ﻟﻤﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی: رﺳﺎﺋﻞ اﻟﺨﺎرﺟﮥ ﻋﻦ اﻟﻤﺪرﺳﮥ، رﺳﺎﺋﻞ ﻟﻠﺸﺨﺺ اﻟﺠﻬﺎدی، رﺳﺎﺋﻞ داﺧﻞ اﻟﻤﺪرﺳﮥ، ﻧﻤﻮذج ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻟﻠﺘﻼﻣﯿﺬ. ﺗﺸﻤﻞ اﻻﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺎت اﻟﺘﻨﻔﯿﺬﯾﮥ ﻟﻤﮑﻮﻧﺎت اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی: ﺗﻨﻤﯿﮥ اﻟﺮوح اﻟﺠﻬﺎدﯾﮥ ﻟﺪى اﻟﻤﻌﻠﻤﯿﻦ، واﻟﺤﺚ و اﻟﺘﻘﺪﯾﺮ اﻟﺮوﺣﯽ و اﻟﻤﺎدی ﻟﻠﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی و اﺧﺘﯿﺎر اﻷﺷﺨﺎص اﻟﺠﻬﺎدﯾﯿﻦ ﻓﯽ ﻧﻈﺎم اﻟﺘﻌﻠﯿﻢ و اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

اﻟﻤﻌﻠﻢ اﻟﺠﻬﺎدی
اﻟﻨﻈﺮﯾﮥ اﻟﻨﻘﺪﯾﮥ
اﻟﺘﻌﻠﯿﻢ و اﻟﺘﺮﺑﯿﮥ

مراجع

برزنونی، محمد علی ( 1391 ). سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به سوی سازمانی نهادی با مدیریت جهاد ی،
مجموعه مقالات همایش نهادگرایی، سپاه و انقلاب اسلامی، مبانی، رویکردها، چالشها و راهبردها، تهران: نشر
مرکز راهبردی سپاه.
رجائی، ملیحه؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ صادق زاده قمصری، علیرضا ؛ شعبنا ی ورک ی، بختی ار.
1398 )، تبیین تربیت گفتگو محور در نظریه انتقادی مقاومت: مطلوبیت و امکان تحقق آن در نظام آموزشی ایران. )
.104-85 ,(2) پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت، 9
ریترز، جرج. ( 1389 ). مبانی نظریه جامعه شناسی معاصر و ریشه های کلاس یک آن.ترجمه شهناز ممس ی
پرست ، تهران: نشرثالث
ژیرو، هنری. ( 1381 ). به سوی تعلیم وتربیت پست مدرن. ترجمه مرتضی جیریایی، تهران: نشر نی
سلمانی، عباسعلی. ( 1396 ). شایستگی های مربی در زمینۀ تعلیم و تربیت با رویکرد جهادی. فصلنامه پژوهش
.30-5 .(36) در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 25
شارع پور، محمود. ( 1389 )، جامعه شناسی آموزش وپرورش. چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت
شرت، ایون. ( 1387 ). فلسفه علوم اجتماعی قارهای، هرمنوتیک تبارشناسی، و نظریه انتقادی از یونان باستان
تا قرن بیست و یکم. ترجمه هادی جلیلی. تهران: انتشارات نی
95 ص. -106.، شعبانی ورکی، بختیار ( 1383 )، آموزش وپرورش و انسان شدن، نشریه علوم انسانی، شماره 8
صحبتلو، علی؛ میرزامحمدی،محمد حسن ( 1393 ). تاملی بر نظریه انتقادی در تعل یم و تربی ت . فصلنامه
پژوهش درفلسفه تعلیم وتربیت.
صفایی حائری، رضا. ( 1379 ) .شاخص ها و نشانه های وجدانکاری معیاری برای ارزیابی مدیر جهادی،
تهران، نشر کوثر
فرمهینی فراهانی، محسن. ( 1383 ). پست مدرنیسم وتعلیم وتربیت . تهران، آییژ
فیروزآبادی، حسن. ( 1390 ). از جهاد تا جهاد، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی .
کلنات، نرگس ؛ شیری، مریم. ( 1395 )، تبیین جایگاه معلم در سند تحول بنیادین، دومین کنفرانس بین المللی
پژوهش های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم.
گوتک، جرالدال. ( 1399 ). مکاتب فلسفی واراء تربیتی. ترجمه محمد جعفر پاک سرشت، تهران: انتشارات سمت
نوید ادهم ، مهدی ؛ راغب، فاطمه. ( 1399 )، طراحی مدل اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، .
.70-75 .(34) فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی ، 1
کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم.
Giroux, H. (2009). Education and the Crisis of Youth: Schooling and the Promise of Democracy
362
واکاوی مؤلفههای معلم جهادی بر اساس تربیت انتقادی مقاومت محور
سال سی و یکم | شماره شصت و یک | زمستان 1402
The Educational Forum, Vol. 73, Iss. 1: 8-18.
Giroux, H. (2004). Public Pedagogy and the Politics of Neo-liberalism: making the political more pedagogical. Policy Futures in Education, 2(3), 494-503.
Chang, B., Baimaganbetova, S., Yang, M., Cheung, I., Pun, C., & Yip, B. (2021). The Project for Critical Research, Pedagogy & Praxis: An Educational Pipeline Model for Social Justice Teacher Education in Times of Division and Authoritarianism. Belonging: Conceptual critique, critical applications.
Lorencová, H., Jarošová, E., Avgitidou, S., & Dimitriadou, C. (2019). Critical thinking practices in teacher education programmes: a systematic review. Studies in Higher Education, 44(5), 844-859.