بررسی مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی وصیت‌نامه شهید حاج قاسم سلیمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

وصیت‌نامه شهدا بدلیل معرفت باطنی آن‌ها مبتنی بر مبانی فلسفی عمیقی است. هدف این مقاله کشف مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی مندرج در وصیت‌نامه شهید حاج قاسم سلیمانی جهت ارائه راهکارهای تربیتی است. پژوهش حاضر بنیادی و روش مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی می‌باشد. بیان مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی و سیره عملی شهید سلیمانی در کشف اصول تربیتی شاخص و مقابله با تغییرات فرهنگی و شناختی موجود در جامعه ضرورت دارد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در ‌وصیت‌نامه شهید سلیمانی به لحاظ هستی‌شناسی، خداوند مبدأ هستی، یگانه رب موجودات و صرفا وجود او مستقل است و انسان هم‌چون سایر موجودات، عین فقر و نیاز مطلق به خداوند است. انسان با توجه به فطرت خداجو و اراده خویش و با عنایت به نعمت‌های الهی، قادر به کسب کرامتی است که با آن می‌تواند مصداقی از اسوه‌های الهی در مسیر تعالی و رشد سایر انسان‌ها قرار گیرد. مسأله معرفت یقینی شهید، نقش امید، و عوامل معرفت‌بخشی چون گریه بر اهل‌بیت پیامبر(ص) از مهم‌ترین مبانی معرفت‌شناختی آموزه‌های تربیتی وصیت‌نامه اوست. توجه ایشان به مسأله حیات طیبه و ارزش‌های اخلاقی ازجمله مبانی ارزش‌شناختی تربیت در وصیت‌نامه ایشان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

studing the philosophical foundations of the educational teachings of the martyr Haj Qasim Soleimani's testament

نویسنده [English]

  • masome salarirad
Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Payame Noor University, Tehran, Iran .
چکیده [English]

The testament of the martyrs is based on deep philosophical foundations due to their inner knowledge. The purpose of this article is to discover the philosophical foundations of educational teachings contained in the testament of martyr Haj Qassem Soleimani in order to provide educational solutions. The current research is fundamental and the study method is descriptive and analytical. It is necessary to express the philosophical foundations of educational teachings and the practical course of Martyr Soleimani in discovering the key educational principles and confronting the cultural and cognitive changes in the society. The findings of the research show that in the testament of Martyr Soleimani, in terms of ontology, God is the origin of existence, the only Lord of beings, and only His existence is independent, and human, like other beings, is the same as poverty and absolute need of God. According to his divine genesis and his will, and due to the divine blessings, human is able to gain dignity with which he can be an example of God's blessings in the path of excellence and growth of other human beings. The issue of the certain knowledge of the martyr, the role of hope, and knowledge-giving factors such as crying over the Prophet's family is one of the most important epistemological foundations of the educational teachings of his testament. Her attention to the issue of pleasasant life and moral values, including the value-based foundations of education, is in his testament.

کلیدواژه‌ها [English]

  • education
  • Evaluative
  • epistemological
  • ontological
  • Testament

Smiley face

قرآن.
نهج‌البلاغه ،ترجمه محمد دشتی، قم: دارالعلم.
آقامحمدی، جواد،(1396)، تربیت اسلامی در نظام تعلیم و تربیت: ضرورت تبیین مبانی، اهداف و شاخص‌ها، پژوهشنامه تربیت تبلیغی، سال ششم:شماره17، ص5.
ابن ابی الحدید،(1387)، شرح نهج‌البلاغه، قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، الثانیه..
ابن منظور، محمدبن مکرم،(1414ق)، لسان العرب،. محقق جمال الدین میردامادی، بیروت: دارالفکر.
بهشتی، محمد،(1387)، مبانی تربیت از دیدگاه قرآن، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول.
بهشتی، سعید،(1389)، تاملات فلسفی در تعلیم و تربیت، تهران: نشر بین‌الملل.
---------،(1385)، «مبانی معرفت‌شناختی تعلیم و تربیت اسلامی با تأکید بر حکمت متعالیه صدرایی»، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، دوره 2: شماره3، 120-101.
جوادی آملی، عبدالله،(1386)، تفسیر انسان به انسان: نظریه جدید پیرامون معرفت‌شناسی انسان، قم: نشر اسراء.
-----------،(1387)، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم: نشر اسراء.
حسین‌زاده، محمد،(1385)، مبانی معرفت دینی، قم: مرکز انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه‌الله، چاپ یازدهم.
حسینی سیقانی، حسینعلی،(1364)، تحفه‌الشهدا، مشهد: سعدی.
حرانی، ابن شعبه،(بی‌تا)، تحف‌العقول، تصحیح علی اکبر غفاری، قم: موسسه نشر اسلامی.
دبیری، مینا،(1394)، تحلیل زیباشناختی وصیت‌نامه شهدای کهکیلوییه و بویر احمد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب.
شریعتمداری، علی،(1384)، اصول و فلسفة تعلیم و تربیت، تهران: انتشارات امیرکبیر.
صوفی، مریم،(1380)، فرهنگ فارسی معلم، تهران: انتشارات جاجرمی، چاپ اول.
طباطبائی، محمدحسین،(1379)، نهایه‌الحکمه، ترجمه و شرح علی شیروانی، تهران: انتشارات الزهرا.
--------------،(1378)، بدایه‌الحکمه، ترجمه و شرح غلی شیروانی، تهران: انتشارات الزهرا.
-------------،(بی‌تا)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
-----------،(1377)، اصول فلسفه و روش رئالیسم(2)، مقدمه و پاورقی شهید مرتضی مطهری،تهران: انتشارات صدرا.
عمید، حسن،(1389)،  فرهنگ فارسی عمید، تهران: انتشارات اشجع، چاپ اول.
فرمهینی فراهانی، محسن،(1398)، تربیت در نهج‌البلاغه، تهران:  نشر آییژ، چاپ دوم.
فعالی، محمدتقی،(1379)، درآمدی بر معرفت‌شناسی دینی و معاصر، قم: نشر معارف، چاپ دوم.
مصباح یزدی، محمدتقی،(1400)، آموزش فلسفه، تهران:  نشر بین‌الملل، چاپ نوزدهم.
مصباح یزدی، محمدتقی،(1386)، معارف قرآن1، خداشناسی، قم: موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمدتقی،(1387)، مشکات، مجموعه آثار(خودشناسی برای خودسازی)، قم: موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی(ره).
مصطفوی، حسن،(1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مکارم شیرازی، ناصر،(1376)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
میرزایی، لیلی، سعید بهشتی و محسن ایمانی نائینی،(1398)، بررسی تحلیلی مبانی ارزش‌شناختی تعلیم و تربیت اسلامی از منظر استاد مطهری به منظور تدوین الگوی مدرسه‌ی مطلوب، پژوهش‌های اخلاقی، شماره 3، سال نهم، صص 276-259.
نظری، محمود، محمدرضا سرمدی، مهران فرج‌الهی و زهره اسمعیلی،(1398)، کشف مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی وصیت‌نامه شهدای دانشجوی دفاع مقدس، نشریه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره44، سال27، آبان ماه، صص137-111.                Dor: 20.1001.1.22516972.1398.27.44.5.9
نیک‌صفت، ابراهیم،(1401)، معرفت‌شناسی، تهران: دانشگاه پیام نور، چاپ اول.
هاشمی، سیدمحمدحسین،(1388)، چیستی و اهداف تربیت، پژوهش‌های قرآنی، شماره59و60.
یعقوبی، محمدطاهر و نجمه دوستکام،(1395)، تبیین مبانی هستی‌شناختی و انسان‌شناختی تربیت بر پایه سوره مومنون، الهیات قرآنی، شماره7، سال چهارم، صص129-103.