این پ‍ژ‍وهش به منظور بررسی دیدگاه شهید مطهری در زمینه "آزاداندیشی در تعلیم و تربیت اسلامی" صورت گرفته است. نوع تحقیق، بنیادی و روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. روش جمع‌آوری اطلاعات اسنادی (کتابخانه‌ای) است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش کیفی استفاده شده است. تعقّل، نبود مانع در جلوی تفکر، تعبّدی و تقلیدی عمل نکردن از عوامل اساسی مفهوم آزاداندیشی است. عوامل زمینه‌ساز آزاداندیشی دینی را می توان در عوامل بیرونی از قبیل بنیانهای منطقی دینی و نبود حاکمیت مستبدانه جستجو کرد و یا در درون انسان عواملی از قبیل تربیت ربّانی، تقوا و زهدورزی را پرورش داد. متناسب با عواملی که بیان می‌شود، روشهای پرورش آزاداندیشی دینی را نیز می‌توان به دو دسته "برون تربیتی" از قبیل جدال احسنِ، تذکر، رفق و مدارا در تبیین مسائل دینی، تسامح دینی، هدایت افکار و "خود تربیتی" از قبیل جستجوگری، برخوردی استدلالی با جهان، تزکیه نفس، عادت به تفکر تقسیم کرد.
)