نقد دیدگاه پدیدارشناسی در برنامه‌درسی با شاخص‌های مبانی فلسفی تربیت اسلامی

نویسندگان

1 علامه طباطبایی

2 تهران، بزرگراه شهید همت، دهکده المپیک، دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

این مطالعه با استفاده از روش اسنادی ـ تحلیلی و با هدف نقد مبانی فلسفه پدیدارشناسی در برنامه درسی بر اساس شاخصهای مبانی فلسفی تربیت اسلامی صورت گرفته است. در این راستا، طی رویکردی سه مرحله‌ای شناسایی ویژگیهای دیدگاه پدیدارشناسی مبانی فلسفی (هستی‌شناسی، معرفت شناسی، انسانشناسی، ارزش شناسی) پدیدارشناسی و نقد و مقایسه مبانی فلسفی برنامه درسی پدیدارشناسی بر اساس مبانی فلسفی تربیت اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های مطالعه حاکی است که دیدگاه پدیدارشناسی در مبنای هستی‌شناختی بر عدم اعتقاد به حقیقت و تبیین علت و معلولی، در مبنای معرفت شناسی بر شهود به عنوان ابزار رسیدن به آگاهی و ذات هر چیزی، در انسان شناسی بر رابطه انحلال ناپذیر انسان با هستی و ماهیت ترکیبی جسم و روح انسان و در بعد ارزش شناسی بر شخصی، نسبی و وابسته به موقعیت بودن ارزشها استوار است. در مقابل مبانی فلسفی تربیت اسلامی در اصول هستی شناختی معتقد به حقیقت مطلق یا علت‌العلل، در اصول انسانشناسی بر اعتقاد به متکی بودن وجود حقیقی انسان بر روح، در اصول معرفت شناسی بر قابل وصول بودن معرفت، در اصول ارزش شناسی بر تکیه بر قرآن و مبانی دین اسلام و ارزشهای ثابت و متغیر استوار است. در مجموع نقد مبانی فلسفی پدیدارشناسی از دیدگاه مبانی فلسفی تربیت اسلامی نشان می‌دهد که تأکید و تمرکز پدیدارشناسان بر شهود برای دستیابی به ذات درونی هر چیزی اگر چه می‌تواند ارزشمند باشد، عدم اتصال آن به آفریدگار هستی، دیدگاه‌های آن را با چالش روبه‌رو کرده است.

کلیدواژه‌ها