بررسی میزان برخورداری کتا بهای دین و زندگی مقطع دبیرستان از مؤلفه های روش تربیت الگویی در اسلام

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتابهای دین و زندگی مقطع دبیرستان از لحاظ میزان توجه به مؤلفه‌های روش تربیت الگویی (الگودهی، الگوپردازی و الگوزدایی) در اسلام است. پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد و طرح پژوهش غیر پیدایشی بود که در آن ضمن تعیین بسامد هر کدام از واحدهای تحلیل (قرائت و متن) به توصیف داده‌های اولیه پژوهش پرداخته شد. تحلیل یافته‌ها نشان داد در هر سه پایه در مؤلفه الگودهی، بیان شخصیت پیامبر و ائمه بیشترین واحدهای مشمول را داشتند. در مؤلفه الگوپردازی، ارائه الگوهای مطلوب بیشتر دیده شد و درمؤلفه الگوزدایی، الگوهای منفی، بیشترین واحدهای مشمول برخوردار را نشان داد. هم‌چنین مقایسه بین مؤلفه‌ها نشان داد در تمام پایه‌ها مؤلفه الگودهی بیش از دو مؤلفه دیگر دیده شد و مؤلفه الگوزدایی کمترین فراوانی را داشت. مؤلفه الگوپردازی نیز در هر سه پایه به طور متوسط مشاهده شد. مقایسه کتابها نیز نشان داد که دین و زندگی سال سوم بیشترین مؤلفه‌های مشمول را هر سه مؤلفه داراست در نهایت اینکه مؤلفه‌های متن اصلی نسبت به قرائت بیشتر مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها


  1. اخلاصی، احمد بخش (1386). نقش الگویی والدین در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی کودک. تهران: جامعه فردا. س 2. ش 4: 267 تا 286.
  2. امینی، ابراهیم (1371). تربیت با روش الگویی. نشریه پیوند. ش161: 19 تا 24.
  3. امینی، محمد، ماشااللهی نژاد، زهرا؛ علیزاده زاعی، مرضیه (1391). تحلیل محتوای کتاب‌های هدیه‌های آسمانی و فارسی مقطع ابتدایی از نظر توجه به مهدویت. فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی. ش 10: 7 تا 26.
  4. بهشتی، محمد (1388). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن. تهران: سمت.
  5. جعفری، عباس؛ نیازی، محسن (1379). شناسایی الگوهای تربیتی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر کاشان و نحوه تأثیرپذیری آنان از این الگوها. فصلنامه آموزش. ش 17: 53 تا 57.
  6. حسنی، محمد ابراهیم (1384). روش‌های تربیت اسلامی در پرتوی قرآن و نهج البلاغه. نشریه علوم انسانی. ش 57: 145 تا 156.
  7. روحی، ابوالفضل (1385). الگوی تربیتی پیامبر اعظم(ص). ماهنامه معرفت. س 15. ش 11: 10 تا 19.
  8. سبزعلی زاده، داراب؛ شمشیری، بابک (1390). بررسی میزان برخورداری کتاب‌های دین و زندگی مقطع متوسطه و پیش‌دانشگاهی از مؤلفه‌های مربوط به مهارتهای اجتماعی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی. فصلنامه مطالعات اسلامی در تعلیم و تربیت. ش3: 73 تا 93.
  9. سیف، علی اکبر (1389). روانشناسی پرورشی نوین. تهران: دوران.
  10. قیوم زاده، محمود؛ صادقیان، احمد (1386). نقش الگوگیری از پیامبران و جاودان‌گرایی در سلامت اجتماعی. فصلنامه علمی ـ ترویجی علوم اسلامی. س 2. ش 5: 4 تا 17.
  11. کریمی، محمد حسن (1386). نقد و بررسی کتاب‌های علوم تجربی دوره راهنمایی تحصیلی از منظر پیش فرض-های فلسفه علم و ارائه‌ الگویی برای تدوین این کتاب‌ها. رساله دکتری دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
  12. عباسی مقدم، مصطفی (1370). نقش الگوها در تربیت. نشریه پیوند. ش 68: 21 تا 31.
  13. مفیدی، فرخنده (1373). نقش الگودهی معلم در روند تعلیم و تربیت کودکان دبستانی. فصلنامه روانشناسی و تربیتی. ش 165: 151 تا 162.
  14. صانعی، سید مهدی (1378). پژوهشی در تعلیم و تربیت اسلامی. مشهد: سناباد.
  15. نساجی زواره، اسماعیل (1384). روشهای تربیت الگویی در کلام وحی و عترت. مکتب اسلام. ش 11: 56 تا 63.
  16. نژاد شفیعی، محبوبه (1388). تحلیل محتوای کتاب‌های دین و زندگی دوره‌ متوسطه بر اساس مقوله‌های مفاهیم اساسی و مؤلفه‌های بیست و چهار گانه اهداف در قلمروی باورها و گرایش‌ها. رساله کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
  17. هرگنهان ، بی آر و همکاران (1374 ). ترجمه علی اکبر سیف. مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. تهران : دانا.
  18. Maykut, Palema & Morehouse, Richard. (1996). Beginning Qualitative Research. London: The Falmer press.