تحلیل برنامه درسی هدیه‌های آسمانی پایه پنجم براساس میزان تأکید بر مؤلفه‌های تربیت معنوی ازمنظر امام خمینی(ره)

یدالهی فر, محمدجواد; فقیهی, علیرضا; یوسف زاده چوسری, محمد رضا; سیفی, محمد; ناطقی, فائزه

تحلیل برنامه درسی هدیه‌های آسمانی پایه پنجم براساس میزان تأکید بر مؤلفه‌های تربیت معنوی ازمنظر امام خمینی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه علوم تربیتی، دانشگاه بوعلی سینا، ایران

² گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک،ایران

³ گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، تحلیل کتاب هدیه‌های آسمانی پایه پنجم براساس میزان تأکید بر تربیت معنوی از دیدگاه امام خمینی(ره) بود. روش پژوهش، تحلیل محتوای مقوله‌ای و واحد تحلیل، جمله و تصویر است. جامعه آماری این پژوهش کتاب هدیه‌های آسمانی پایه پنجم ابتدایی می‌باشد. براساس روش سرشماری، حجم نمونه با حجم جامعه برابر است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات فهرست‌وارسی است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته‌ها نشان داد که در 448 جمله به مؤلفه‌های تربیت معنوی ازمنظر امام خمینی(ره) اشاره ‌شده است که مؤلفه ارزش‌های معنوی با 208 جمله معادل 46.37 درصد دارای بیشترین تأکید و مؤلفه باورهای معنوی با 81 جمله معادل18.09 درصد دارای کم‌ترین تأکید بودند. همچنین در42 تصویر؛ به مؤلفه‌های تربیت معنوی اشاره ‌شده است که مؤلفه رفتارهای معنوی با 24 تصویر معادل57.12 درصد دارای بیشترین فراوانی و مؤلفه باورهای معنوی با 6 تصویر معادل 14.29درصد دارای کم‌ترین فراوانی بودند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22516972.1399.28.48.5.4

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Content of “Hedyehaye Asemani” Textbooks for the Fifth Grade Students on the Basis of the Components of Imam Khomeini’s Spiritual Training

نویسندگان [English]

Mohammad Javad Yadulahifar ¹
Ali Reza Faghihi ²
Mohammad Reza Yousefzadeh Chowsari ¹
Mohammad Seifi ³
Faezeh Nateghi ³

¹ PhD in Islamic Education, Department of Educational Sciences, Bu Ali Sina University,iran

² PhD in Educational Management, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch, Iran

³ PhD in Educational Technology, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Arak Branch, Iran

چکیده [English]

This study is intended to analyze “Hedyehaye Asemani” textbooks for the fifth grade students on the basis of the components of spiritual traing of Imam Khomei. The research is conducted through categorical content analysis. Units of analysis contain sentences and images. The statistical population of this research involves the “Hedyehaye Asemani” textbooks for the fifth grade elementary students. According to the census method, the sample size is equal to the population size. A checklist is used to for collecting data. Descriptive statistical indicators of frequency and percentage are considered for data analysis. The results revealed that the components of spiritual education from Imam Khomeini's point of view, are mentioned in 448 sentences. The component of spiritual values, with 208 sentences, (46.37%), is the most emphasized one. The component of spiritual beliefs, with 81 sentences (18.09%), occupy the least emphasized position. Furthermore, the components of spiritual education are mentioned in 448 sentences. The component of spiritual behavior, with 24 images (57.12%), has the highest frequency. The component of spiritual beliefs with 6 images (14.29%) has in the lowest frequency.

کلیدواژه‌ها [English]

spiritual training
Imam Khomeini's views
Hedyehaye Asmani textbooks

مراجع

امام خمینی، سیدروح‌الله (1380)، وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی امام خمینی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

امام خمینی، سیدروح‌الله (1387)، شرح دعای سحر، تهران: اطلاعات.

امام خمینی، سیدروح‌الله (1361)، صحیفه امام (صحیفه نور)، چاپ اول، جلد سیزدهم، تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینی(ره).

امام خمینی، سیدروح‌الله (1385)، صحیفه امام (صحیفه نور)، مجموعه آثار امام خمینی(ره): بیانات، پیام‌ها، مصاحبهها، احکام، اجازات شرعی و نامهها، تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینی(ره).

امام خمینی، سیدروح‌الله (1385)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام.

اشعری، زهرا؛ باقری، خسرو و حسینی، افضل‌السادات (1391)، بررسی مفهوم، اصول و روش‌های تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی، دوفصلنامه تربیت اسلامی، 7 (5): 89 ـ 112.

الوندی، محمدجواد (1393)، طراحی الگوی مفهومی معنویت از دید حضرت امام خمینی(ره) باتوجه‌به توصیه‌های معنوی ایشان به دست‌اندرکاران دفاع مقدس، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، 17 (63): 1393.

امینی، محمد و ماشاءالهی‌نژاد، زهرا (1392)، تأملی بر جایگاه و چگونگی توجه به پرورش معنویت در دانشگاه و مراکز آموزش عالی، دوفصلنامه تربیت اسلامی، 6 (16):7 ـ 29.

باغگلی، حسین؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ نهاوندی، علی و غفاری، ابوالفضل (1394)، تحلیل و نقد رویکردهای تربیت معنوی نوپدید (بررسی الگوی معنویت باوری فارغ از دین)، مجله تربیت اسلامی، 10 (20): 27 ـ 50.

بختیار نصرآبادی، حسنعلی و نوروزی، رضاعلی (1382)، راهبردهای جدید آموزشی در هزاره سوم، قم: سماء قلم.

حسینی‌خواه، علی (1397)، واکاوی و تبیین تربیت معنوی و نگاهی اجمالی به عناصر برنامه درسی در آن ساحت، فصلنامه علمی ـ پژوهشی تدریس‌پژوهی، 6 (3): 95 ـ 122.

حیدری ستوده، زین‌العابدین (1391)، تربیت معنوی از دیدگاه امام علی(ع) برمبنای نامههای نهجالبلاغه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ملایر.

شمشیری، بابک (1385)، تعلیم‌وتربیت از منظر عشق و عرفان، تهران: انتشارات طهوری.

قاسم پوردهاقانی، علی و نصر اصفهانی، احمدرضا (1390)، رویکرد معنوی و برنامه‌ریزی درسی، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت اسلامی، 19 (13): 71 ـ92.

قایمی، ابراهیم (1392)، میزان تأکید کتاب‌های درسی تعلیمات دینی، فارسی و اجتماعی پایه ششم ابتدایی بر مؤلفه‌هایتربیت معنوی از دیدگاه معلمان ابتدایی شهر بهار در سال تحصیلی 92 ـ91، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام‌نور همدان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

متقی، زهره؛ نصرتی هشی، کمال و نجفی، محمد (1394)، تحلیل محتوای کتب درسی دینی دوره متوسطه باتأکید‌بر رویکرد تربیتی محبت اهل بیت، مشرق موعود، 9 (36): 103 ـ 124.

مظفری، سیاش (1391)، بررسی میزان تأکید کتاب‌های تعلیمات دینی و معارف اسلامی،