بررسی تأثیر آموزش دوره سبک زندگی منتظرانه بر فرهنگ اعتقاد به مهدویت دانش‌آموزان متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.

3 کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، نیروی انتظامی خراسان شمالی، بجنورد، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش سبک زندگی منتظرانه بر فرهنگ مهدویت دانش‌آموزان متوسطه دوم بوده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع ­آزمایشی با پیش‌آزمون ـ پس­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دوره ابتدایی شهرستان بجنورد ـ به تعداد 2185 نفر بود و از کسانی که نمره پیش‌آزمون آن‌ها از حد میانگین در پرسش‌نامه کمتر بوده است، تعداد 60 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و 3۰ نفر در گروه آزمایش و 3۰ نفر در گروه گواه ، گمارش تصادفی شدند و دوره آموزش با گروه آزمایش با بسته آموزشی سبک زندگی منتظرانه در ده جلسه یک‌ساعته انجام شد. از هر دو گروه کنترل و آزمایش با پرسش‌نامه، قبل و بعد از آموزش، پیش و پس‌آزمون گرفته شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه فرهنگ مهدویت حسین زاده و همکاران (1388) بود که روایی ابزار، از نوع صوری و محتوایی بود که مورد تأیید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی آن‌ها از طریق آلفای کرونباخ 83/0 برآورد گردید. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون کوواریانس با نسخه 21 نرم‌افزار spss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد در بعد شناخت، با توجه به اینکه سطح معناداری 56/0 محاسبه گردید و این میزان از 05/0 بیشتر است، فرضیه تأیید نشد و در بعد انتظار ظهور (26/1=t و 02/0=p)، بعد ایمان و باور قلبی (09/4=t و 00/0=p) و بعد فلسفه غیبت (14/2=t و 01/0=p)، تفاوت معناداری بین دو حالت پیش‌آزمون و پس‌آزمون مشاهده گردید؛ اما در بعد آگاهی به فلسفه ظهور (79/0=t و 09/0=p)، تفاوتی بین دو حالت مشاهده نشد؛ بدین‌معنا که آموزش گروهی دوره سبک زندگی منتظرانه بر ابعاد انتظار ظهور، ایمان و باور قلبی و فلسفه غیبت، از مؤلفه‌های مقیاس فرهنگ مهدویت تأثیرگذار؛ اما بر مؤلفه‌های شناخت و آگاهی به فلسفه ظهور در دانش‌آموزان اثرگذار نبوده است. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که آموزش دوره سبک زندگی منتظرانه در افزایش فرهنگ اعتقادی به مهدویت دانش‌آموزان می‌تواند تأثیرگذار باشد و آموزش‌های مستقیم این دوره، در کنار دیگر شیوه‌های تربیتی توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Education on the Culture and Lifestyle Expectantly Beliefs of the Mahdism Students

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Soleymanpour Omaran 1
  • Maryam Gholipour 2
  • Mojtaba Sayyah 3
1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.
2 PH.D Candidate in Education Management , Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.
3 MA in Education Management, Northern Khorasan Disciplinary Forces, Bojnourd, Iran.
چکیده [English]

The statistical ‎population of the study consisted of 2185 elementary students in Bojnourd city. ‎pre-test scores were lower than the average in two questionnaires, 60 were selected by simple ‎random sampling and 3 were selected. The experimental group and the 3‎‏۰‏‎ subjects in the control ‎group were randomly assigned and the training session with the experimental group was ‎conducted with a 10-hour lifestyle training session. Questionnaires before and after training were ‎taken from both control and experimental groups before and after the test. The data collection ‎tool was Hosseinzadeh and Colleagues’ (2009) Mahdavid Culture questionnaire. The validity of the tool was ‎face and content validity and was confirmed by professors and experts. Paired t-test was used ‎for data analysis by SPSS 21 software. The results showed that in the cognitive dimension, since ‎the significance level was calculated 0.56 and this value is higher than 0.05, the hypothesis was ‎not confirmed and in the expected dimension of emergence (t = 1.06, P =0.02, dimension of ‎faith and heart belief (t = 4.09, p = 0.00) dimension of absenteeism (t = 2.14, p = 0.01) ‎Significant differences were observed between the pre-test and post-test, but there was no ‎difference between the two modes of awareness of emerging philosophy (t = 0.79, p = 0.09). ‎That is, group-based lifelong learning wait-and-see dimensions of expectation, faith, heart belief, ‎and absenteeism influenced the components of the culture of Mahdism, did not affect ‎cognition and awareness of emerging philosophy in students. The findings of this study suggest ‎that waiting-style lifelong learning can be effective in enhancing students' beliefs about ‎Mahdism, and direct education of this course along with other educational modalities is ‎recommended.‎

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mahdavi culture
  • Waiting for awakening
  • Mahdavi lifestyle
  • Students

مراجع

ادیب، یوسف؛ فتحی‌آذر، اسکندر؛ ابراهیمی‌هرستانی، اصغر (1393)، ادراک دانش‌آموزان فارغ‌التحصیل سوم متوسطه نظری از مهدویت: پژوهشی پدیدارشناسانه، دو فصل‌نامه تربیت اسلامی. سال نهم، شماره 7، 26-19.
 سبحانی‌نژاد، مهدی؛ فقیهی، علی‌نقی؛ نجفی، حسن (1394)، تجربه زیسته متخصصین تعلیم و تربیت از راه‌کارهای گسترش رفتار اخلاقی زمینه‌ساز ظهور در برنامه‌های درسی دانشگاهی، فصل‌نامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره 23، شماره 26.
سعدی پور، اسماعیل؛ دلاور، علی؛ چیناوی، علی؛ سلم‌آبادی، مجتبی (1394)، اث‍رب‍خ‍شی‌ آموزش‌ م‍ع‍ارف‌ م‍ه‍دوی‌ ب‍ر ب‍ه‍زیستی روان‌ش‍ن‍اختی‌ و ج‍ه‍ت‌گ‍ی‍ری‌ زن‍دگی، دین و سلامت، ۳ (۲): 28-19.
جعفری هرندی، رضا (1394)، تحلیل راه‌کارهای مؤثر بر نهادینه‌سازی فرهنگ مهدویت در برنامه درسی دوره متوسطه از دیدگاه دبیران شهر اصفهان، فصل‌نامه مشرق موعود، سال دهم، شماره 37، 144-123.
حسین زاده، اکرم؛ تقی زاده، محمد احسان؛ همایی، رضا (1388)، بررسی باور به مهدویت در میان جوانان تهرانی، فصل‌نامه علمی ـ پژوهشی مشرق موعود، سال سوم، شماره 12، 150-129.
حکیم زاده، رضوان؛ آرمند، محمد؛ محمدی، نیر (۱۳۹۴)، میزان توجه به موضوع مهدویت و انتظار در کتاب‌های منتخب دروس معارف اسلامی دانشگاه‌ها، فصل‌نامه علمی ـ پژوهشی مشرق موعود، شماره 33، 147-125.
سعدی پور، اسماعیل؛ دلاور، علی؛ چیناوی، علی؛ سلم‌آبادی، مجتبی (1394)، اث‍رب‍خ‍شی‌ آموزش‌ م‍ع‍ارف‌ م‍ه‍دوی‌ ب‍ر ب‍ه‍زیستی روان‌ش‍ن‍اختی‌ و ج‍ه‍ت‌گ‍ی‍ری‌ زن‍دگی، دین و سلامت، ۳ (۲): 28-19.
شریف‌زاده، حکیمه سادات؛ قاضی، مرضیه (1393)، مهدویت و دلالت‌های تربیتی آن (به لحاظ تنظیم اهداف، اصول و روش‌ها)، مجله پژوهش‌های تعلیم و تربیت اسلامی، سال ششم، پاییز و زمستان 1393، شماره 10.
داوود پور، مرتضی (1388)، نقش انتظار فرج در انسجام اسلامی گروه‌های سیاسی ـ اجتماعی و وظایف دولت زمینه‌ساز، فصل‌نامه مشرق موعود، سال سوم، شماره 11، 46-31.
زروندی، نفیسه؛ زروندی، جواد؛ خنیفر، حسین (1394)، تحلیل دینی بر فرهنگ انتظار در جامعه زمینه‌ساز ظهور (بررسی موردی در میان دانش‌آموزان پسر مدارس راهنمایی ناحیه 4 شهر شیراز)، فصل‌نامه مشرق موعود، سال نهم، شماره 35، 100-83.
عظیمی، کاظم (1389)، درآمدی بر فرهنگ مهدویت و عناصر آن، دین و ارتباطات، سال هفدهم، شماره اول و دوم (پیاپی 37-38).
گودرزی، مجتبی (1386)، بررسی رابطه آموزه مهدویت در تعلیم و تربیت اسلامی، فصل‌نامه مشرق موعود، سال اول، شماره 2، 184-171.
مرادی، اعظم؛ قلمکاریان، محمد (1393)، پیش‌بینی میزان انتظار فرج بر اساس امید، خوش‌بینی و منبع کنترل در دانشجویان، فصل‌نامه مشرق موعود، سال هشتم، شماره 29، 180-165.
مرادی، اعظم؛ قلمکاریان، محمد (1393)، بررسی وضعیت حیطه‌های مختلف انتظار فرج در دانشجویان و رابطه آن با ویژگی‌های جمعیت شناختی، فصل‌نامه مشرق موعود، سال هشتم، شماره 32: 125-107.
موسوی، مهدی (1388)، مدرسه مهدوی (درآمدی بر فلسفه و نظام آموزش‌وپرورش زمینه‌ساز ظهور)، مشرق موعود، سال سوم، شماره 10، 114-85.
ملکی راد، محمود (1395)، چگونگی جامعه‌پذیری مهدویت، فصل‌نامه اسلام و مطالعات اجتماعی، سال چهارم، شماره 6، 32-2.
مرادی، اعظم؛ قلمکاریان، محمد (1393)، پیش‌بینی میزان انتظار فرج بر اساس امید، خوش‌بینی و منبع کنترل در دانشجویان، فصل‌نامه مشرق موعود، سال هشتم، شماره 29، 180-165.
مولایی، حسن (1395)، سبک زندگی منتظرانه، قم: حوزه علمیه قم، مرکز تخصصی مهدویت.
مرزوقی، رحمت‌الله (1387)، سیمای مهدویت در برنامه‌های آموزشی مدارس: رویکردی به فلسفه تربیتی انتظار. دو فصل‌نامه تربیت اسلامی، سال 3، شماره 7، 137-127.
نجم، نجمه (1396)، آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت، قم: حوزه علمیه قم، مرکز تخصصی مهدویت.
وزارتی، محمدحسین (1391)، سبک زندگی طرح دوباره یک دغدغه دیرین، روزنامه پرتو، قسمت فرهنگی و اجتماعی، سال چهاردهم، شماره 53.
یزد خواستی، علی؛ امینی، محمد؛ رحیمی، محمد؛ غفاری‌ایرانی، ساره (1391)، بررسی وضعیت فرهنگ مهدویت بین دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر قم، فصل‌نامه مشرق موعود، سال ششم، شماره 23، 149-133.

لاتین

Hosseinzadeh A.(2010) Taghizadeh EM. Homayi R. Surveying the belief of Mahdism among the young Tehrani people aged 15 to 29. Mashregh-e-Mawoud. 3(12):129-529Persian.
Moradi A.(2014) Qhalmkarian sm. Surveying the condition of various strands of Wating for Presence in the students and its relashinship with demographics. Mashregh-e-Mawoud.8(32):107-26(Persian).
Ghaffari Irani, S, (2013), A study of the status of messianic beliefs among secondary schoole students in Qom,Masters thesis, Factulty of Humanities, University of Kashan.
Warren, R., Malachy, B., (2010). Adlerian Lifestyle Counseling, New York, Routledge, Adults Public Health, 206-212
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی
دوره 29، شماره 52
فصلنامه پاییز
آبان 1400
صفحه 105-128

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 بهمن 1399
  • تاریخ بازنگری: 18 بهمن 1398
  • تاریخ پذیرش: 23 فروردین 1400
  • تاریخ انتشار: 01 آبان 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار