آسیب‌شناسی اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دکترای فلسفه تعلیم و تعلیم؛ دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز ، شیراز، ایران

2 کارشناس ارشد، گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه شیراز ، شیراز، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر فهم آسیب­های اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران بود. این پژوهش در پارادایم کیفی انجام گرفته و نوع پژوهش نیز کیفی است. گردآوری داده­ها به دو روش مصاحبه­ عمیق و بررسی اسناد صورت گرفت. افراد موردمطالعه برای بخش مصاحبه به شیوه هدفمند و با رعایت قواعد حداکثر تنوع و رسیدن به نقطه اشباع‌شدگی یا اشباع نظری انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده­های حاصله از مصاحبه عمیق، از رویکرد تفسیری-تجریدی و برای تحلیل اسناد موردمطالعه (سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش) از تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. یافته­های پژوهش در بخش مصاحبه­ها نشان داد که آسیب­های اجتماعی موجود در تعلیم و تربیت مرزی، در چهار حیطه آسیب­های فرهنگی و اجتماعی، آسیب­های آموزشی، تنگناهای اقتصادی و تنگناهای مذهبی قابل‌تشخیص هستند. هم­چنین مقوله­های استخراج شده از متن اسناد نیز تا حدودی با نتایج حاصل از مصاحبه­ها همخوانی داشتند. پیامدهای ناشی از این آسیب­ها در دو بعد کوتاه­مدت و بلند­مدت ظاهر گردیدند که متناسب با ابعاد مذکور راهکارهایی نیز در چهار حیطه اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، مذهبی و آموزش‌وپرورش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social Pathology of Education in Iran’s Southeast Frontier Areas

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mazidi 1
  • Naimeh Zakeri 2
1 Corresponding Author, Ph.D. in Philosophy of Education and Teaching, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 MA, Department of Philosophy of Education, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

The current research aims to understand social pathology of education on the southeastern borders of Iran. This work was conducted in a qualitative paradigm. Data were collected by tow methods: in-depth interview and documentation. The Manuscript of Fundamental Transformations in Education were considered as the research document and a group of teachers and educational experts who were selected purposively considered as the research participants. The maximum variation sampling and saturation regulations were applied during the sampling procedure. The Grounded Theory procedure with constant comparative method and interpretive-abstractive approach were used to analyze the data gathered from interviews and the inductive or relational content analysis was applied to analyze the data gathered from the selected document. Four main categories derived from the interviews` analysis: social pathologies, educational pathologies, economic restrains and religious restrictions. Based on the research findings four strategies or solutions were presented in four areas of cultural affairs, community, religion and educational affairs. Comparison of the results, extracted from the selected document and interviews, showed that they were consistent to some extent. The consequences of the emergence of these disorders affected the whole southwestern part of the country in both short-term and long-term periods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Pathology
  • Border Regions
  • Southeast Regions of Iran
  • Document of Fundamental Transformations
باقرزاده، علی. (1393). عنوان مقاله یا خبر. قابل دسترسی از: لینک خبر یا مقاله
پیشگامی­فرد، زهرا و امیدی­آوج، مریم. (1388). ارتباط بین پراکندگی اقوام ایرانی و امنیت مرزها. فصلنامه ژئوپلیتیک، 5(2)،71-48.
خضرزاده، اسعد؛ سلیمانی، منصور و رضویان، محمدتقی. (1389). بررسی قاچاق کالا از مرزهای دریایی جنوب ایران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 15(18)، 84-67.
رابرتسون، یان. (1374). درآمدی بر جامعه (ترجمه حسین بهروان). مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
راسخ، کرامت الله. (1391). فرهنگ جامع جامعه­شناسی و علوم انسانی. شیراز: انتشارات نوید.
رضوی، ابوالفضل. (1394). عنوان مقاله یا خبر. قابل دسترسی از: لینک خبر یا مقاله
ساروخانی، باقر. (1370). درآمدی بر دایرة‌المعارف علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان.
ستوده، هدایت­الله. (1379). آسیب­شناسی اجتماعی (جامعه­شناسی انحرافات). تهران: انتشارات آوای نور.
سعیدی، علی­اصغر و اسماعیل­زاده، خالد. (1389). مرزها و امنیت اجتماعی، چالش­های فراروی امنیت در مناطق مرزی و راهکارهای اجرایی آن. فصلنامه جامعه امن کردستان، ،50-23.
سند تحول بنیادین در نظام آموزش‌وپرورش. (1390). فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی ایران. شهر: ناشر.
سید اصیل، منیره بگم. (1390). عنوان مقاله. در آسیب­شناسی فعالیت­های پرورشی در مناطق مرزی (مجموعه مقالات همایش نقد و بررسی فعالیت­های پرورشی در مناطق مرزی) ، مشهد: ضریح آفتاب.
شاطریان، محسن؛ گنجی­پور، محمود و اشنویی، امیر. (1392). تأثیر وضعیت اجتماعی-اقتصادی مرزنشینان بر قاچاق کالا (مطالعه موردی: استان­های سیستان و بلوچستان، بوشهر و کردستان). پژوهش­های جغرافیای انسانی، 45(2)، 178-157.
صدیق سروستانی، رحمت­الله. (1383). آسیب­شناسی اجتماعی (جامعه­شناسی انحرافات). تهران: انتشارات آن.
عبدالله‌آبادی، طیبه. (1390). عنوان مقاله. در راهکارهای نوین پرورشی با در نظر گرفتن اقتضائات جغرافیایی و مذهبی مناطق مرزی (مجموعه مقالات همایش نقد و بررسی فعالیت­های پرورشی در مناطق مرزی) . مشهد: ضریح آفتاب.
فتحی، الهام و حاتمی ورزنه، ابوالفضل. (1391). رابطه بین آسیب­های اجتماعی و امنیت اجتماعی و بررسی نقش پیشگیرانه آموزش‌وپرورش در پیشگیری از آسیب­های اجتماعی و تقویت امنیت اجتماعی. فصلنامه دانش انتظامی زنجان، 2(5)، 141-130.
گرد، مرضیه. (1394). عنوان مقاله یا خبر. قابل دسترسی از: لینک خبر یا مقاله
گل­وردی، عیسی. (1390). محدودیت­ها و فرصت­های توسعه اجتماعی- فرهنگی نواحی مرزی. فصلنامه رهنامه سیاست‌گذاری، 2(3)، 41-12.
مزیدی، محمد. (1383). جزوه درس تحلیل محتوا. شیراز: انتشارات دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
مزیدی، محمد. (1393). جزوه درس روش تحقیق کیفی. شیراز: انتشارات دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
مسلم­زاده تهرانی، کاظم. (1390). جایگاه و نقش رسانه­ها در فعالیت­های پرورشی مناطق مرزی. در آسیب­شناسی فعالیت­های پرورشی در مناطق مرزی (مجموعه مقالات همایش نقد و بررسی فعالیت­های پرورشی در مناطق مرزی) . مشهد: ضریح آفتاب.
Creswell, John. W. (1994). Research Design: Qualitative & Quantitative Approaches. London: SAGE Publications.
Maykut, P & Morehouse, R. (1994). Beginning Qualitative Research A Philosophic and Practical Guide. London: The Farlmer Press.
دوره 30، شماره 55
فصلنامه تابستان
شهریور 1401
صفحه 161-192
  • تاریخ دریافت: 22 آبان 1399
  • تاریخ بازنگری: 22 دی 1399
  • تاریخ پذیرش: 27 شهریور 1401
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1401